ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇယူႇတၢင်းလင် မႄႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇလႄႈၶမ်း ၸွမ်းသၢႆမႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး

ဝၼ်းထိ 28/10/2025

ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇယူႇတၢင်းလင် မႄႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇလႄႈၶမ်း ၸွမ်းသၢႆမႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ

Download PDF >>> Shan | Burmese | English | Thai

ၶႅပ်းႁၢင်ႈလၢဝ်ပွမ်ဢၼ်မႂ်ႇ ပိူင်းၼႄလွင်ႈၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ (Rare Earth) လႄႈၶမ်းၸွမ်းသၢႆ မႄႈၼမ်ႉ ၵူၵ်း ၼႂ်းမိူင်းယွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇပွတ်းၸၢၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ၶၢဝ်ႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်း ၼႂ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ China Investment Mining Company ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇယူႇတၢင်းလင် ၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈ။

ၶႅပ်းႁၢင်ႈလၢဝ်ပွမ်ၼၼ်ႉထၢႆႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 14/10/2025။ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဢၼ်ထၢင်ႇၸႅင်ႈသုတ်းတႄႉ ႁၼ် ပဵၼ်လွင်ႈပိုၼ်ႉတီႈၶုတ်းၶမ်း 30 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊ တွၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်လႅၼ်လိၼ်ထႆး တီႈဢၼ် မီးလွင်ႈ ၶႂၢၵ်ႈႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇလႄႈထၢင်ၶုတ်းၶမ်းဢၼ်ၶႂၢၵ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈလွႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉဢၼ် ဢွၵ်ႇမႃးတီႈဢွင်ႈၶုတ်းမိူင်ႁႄႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉပႃးတင်းၵွင်ႉထၢတ်ႈတင်းၼမ် သေလႆၶဝ်ႈၼႂ်းမႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ၶမ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇထတ်းထွင်သူၺ်းဢဝ်တီႈဢွင်ႈသူၺ်းၶမ်း ဢၼ်မီးတၢင်းတူၵ်း ၾင်ႇမႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်း၊ ၵွင်ႉထၢတ်ႈယႃဢၼ်ဢဝ်သူၺ်းၶမ်းၼၼ်ႉ တူၵ်းလႆၶဝ်ႈ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈ။

တင်ႈတႄႇၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇလွင်ႈႁၢႆးငၢၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/5/2025 ၼၼ်ႉမႃး လွင်ႈ ၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇသွင်ဢွင်ႈတီႈႁိမ်းမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း- တီႈၼိုင်ႈတၢင်းတူၵ်းၼမ်ႉၵူၵ်း လႄႈထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈ တၢင်းဢွၵ်ႇ မႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း မီးလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈမႃး၊ တင်းသွင်တီႈၼႆႉ ၸႂ်ႉလၢႆး ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ ၶူဝ်းတိုၼ်း သၽႃဝႁၢဝ်ႉႁႅင်း လၢႆး (in-situ leaching) ဢၼ်ၸႂ်ႉၵွင်ႉထၢတ်ႈတင်းၼမ်သေ ထွၵ်ႇသႂ်ႇၸွမ်း တေႃႈယၢင် ၸွမ်းပၢၼ်းတၢပ်ႈလွႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 6/5/2025 ၼၼ်ႉၶႅပ်းႁၢင်ႈလၢဝ်ပွမ် ပိူင်းၼႄဢွင်ႈၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇတၢင်းတူၵ်းမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း တိုၵ်ႉႁဵတ်း သၢင်ႈဢွင်ႈထၢင်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇမူၼ်းမူၼ်းယူႇ။ ၶႅပ်းႁၢင်ႈလၢဝ်ပွမ်ဢၼ်လိုၼ်းသုတ်းၼႆႉပိူင်းၼႄ ဢွင်ႈ ထၢင်ယႂ်ႇမူၼ်းမူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးၽႃႈလမ်လမ် မႃးႁူမ်ႇႁႄႉဝႆႉ (ၵူၺ်းၵႃႈယင်းတိုၵ်ႉတူၺ်းႁၼ်တၢင်းတႂ်ႈမၼ်းဝဝ်းဝဝ်းယူႇဢိတ်းဢွတ်း)။

မိူင်ႁႄႈႁႃယၢပ်ႇဢၼ်မီးတၢင်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉတႄႉတိုၼ်းဝႃႈတႄႇႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးၼႂ်းလိူၼ် ၵျၼ်ႊၼႃႊဝႃႊရီႊ 2025 သေသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇ (မီးၼမ်ႉၵွင်ႉထၢတ်ႈသီသွမ်ႇၶပ်ႉယႆၸွမ်းထၢင်ထတ်းထွင်သေ ႁၼ်လႆႈၸွမ်း ၽႃႈ သီလမ်ဢၼ်ဢဝ်မႃးႁူမ်ႇဝႆႉ)။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈတႄႉ မီးလွင်ႈသၢင်ႈတိုၵ်းလၢႆလၢႆဢၼ် ၸွမ်းတွၼ်ႈတၢင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇဢွင်ႈတီႈၶုတ်းမိူင်ႁႄႈၼၼ်ႉသေ ၼႄဝႃႈ မီးလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼမ်မႃးထႅင်ႈ။

လွင်ႈၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းမိူင်ႁႄႈသၢမ်ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်းၶုၼ်ႇဢူၼ်ပဵၼ်ၽေးယူႇလႄႈ တိုၼ်းပဵၼ် ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်တေႉတေႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ။ ၼႆႉပႃးလွင်ႈႁူဝ် ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းထႆးလၢၼ်ႉပၢႆ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းပိုင်ႈဢိင်ႁဵတ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸွမ်းသၢႆ မႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း ၼႂ်း ၸႄႈ တွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ လႄႈ ၵဵင်းႁၢႆး-  ၼႆႉယင်းပႆႇၼပ်ႉပႃးၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းလၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းယူႇတွၼ်ႈ တၢင်းတႂ်ႈ ၸွမ်းသၢႆမႄႈၼမ်ႉၶွင် ဢၼ်မီးမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်းလႆၶဝ်ႈၸူးၼၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ။

တင်ႈတႄႇလိူၼ်ဢႄပရိူဝ်ႊ 2025 မႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးၶဝ်လႆႈၵူတ်ႇထတ်း(ၸႅတ်ႈ)ၼမ်ႉ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း သွင်ဝူင်ႈလႂ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈလႄႈ ထူပ်းႁၼ်သၢၼ်ႊဢႃႊသိၼ်ႊၼိၵ်ႊ (သၢၼ်ႊၼူ)လႄႈသၢၼ်ႊၸိုၼ်းၼမ်ႁႅင်း၊ ထိုင်ၸၼ်ႉၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇသတ်းလႄႈၵူၼ်း။

မိူင်းယွၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈတၢင်းဢွၵ်ႇၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်သိုၵ်းဝ (UWSA) တင်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵုမ်းၵမ်သေ တႃႇတေလႆႈၶႂၢင်ႉၶုတ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းဝႃႈတေလႆႈႁႂ်ႈတင်းသွင်ၾၢႆႇၽွမ်ႉၸွမ်း ၵွၼ်ႇ။ ၶၢဝ်ႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼႂ်းလၢတ်ႈဝႃႈ ဢၼ်ၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇတင်းသွင်ၾင်ႇမႄႈ ၼမ်ႉၵူၵ်း လႄႈ လွင်ႈၶုတ်း ၶမ်းၸွမ်းသၢႆၼမ်ႉၵူၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းယွၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ (China Investment Mining Company) ဢၼ်တိုၵ်ႉၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇယူႇၼႂ်းမိူင်းလၢဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ။

China Investment Mining Company ၼႆႉ 90% ၸဝ်ႈၶွင်ပဵၼ် Shanghai Chijin Xiawu Metal Resources Co.Ltd., သေႁူမ်ႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းမိူဝ်ႈလိူၼ်သႅမ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2022 ပိူဝ်ႈတႃႇ ပွင်သၢင်ႈၶူဝ်းတိုၼ်း ႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ ၼႂ်း မိူင်းလၢဝ်း ၸွမ်းၶွမ်ႊပၼီႊ Xiamen Tungsten Corporation ဢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈၶႄႇယူႇတၢင်းလင် လႄႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ Chifeng Gold ၶွမ်ႊပၼီႊၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၶိုင် သူၺ်းဢွၵ်ႇၶမ်းၼမ်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ Xiamen Tungsten (XTC) ၼႆႉပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ ၸိူဝ်းယႂ်ႇသုတ်းၼႂ်းမိူင်းၶႄႇဢၼ်ၼိုင်ႈ။

ၶႅပ်းႁၢင်ႈလၢဝ်ပွမ်လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ China Investment Mining Company မိူင်ႁႄႈႁႃယၢပ်ႇ တၢင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇ ဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းမိူင်းၶမ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၸဵင်းၶွင် (Xiangkhuang) မိူင်းလၢဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ (သီလိူင် မၢၵ်ႇၸွၵ်း တၢင်းၸၢၼ်းပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလႆႈၶႂၢင်ႉၼႂ်းၽႅၼ်ႇတီႈ Chifeng Gold) ၼၼ်ႉပေႃးပိုတ်ႇၼႄလွင်ႈၶူဝ်း တိုၼ်း သၽႃဝ လုၵွႆၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ယဝ်ႉသေ မိူၼ်တင်းပိုတ်ႇတၢင်းႁၼ်ထိုင်ၼႄလွင်ႈဢၼ်တိုၵ်ႉမီး တိုၵ်ႉၶိုင် ႁဵတ်း သၢင်ႈယူႇၸွမ်းထုင်ႉသၢႆမႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူင်ထၢင်ၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇၼႂ်းမိူင်းၶမ်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႉ မၼ်းလႆၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉၶၢဝ်ယဝ်ႉ လႆၶဝ်ႈမႄႈၼမ်ႉၶၢၼ်း ဢၼ်လႆၶဝ်ႈၸူးမႄႈၼမ်ႉၶွင် တီႈလူင်ၽရႃႉပၢင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢႄႊပရိူဝ်ႊ 2025 ၼႆႉ မိၵ်ႈမၢႆဢၼ်ပၵ်း “China Investment” ၼိူဝ် Google Earth ဢၼ်ၼႄ ဢွင်ႈတီႈ China Investment Mining Co. ပိုၼ်ႉတီႈၶုတ်းႁႄႈႁႃယၢပ်ႇႁိမ်းမိူင်းၶမ်း တိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝၢႆး ၼၼ်ႉမႃး ဢဝ်ဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇႁၼ်မီးယဝ်ႉ။

တွင်ႈထၢမ်

ၸၢႆးႁေႃသႅင်                                   +66 94 728 6696             Signal  (ၽႃသႃတႆး၊ ဢင်းၵိတ်း)

ယိင်းလႅင်းႁၢၼ်                              +66 99 289 6080             Signal (ၽႃသႃမၢၼ်ႈ)

ယိင်းႁွမ်                                          +44 7418 602 464            Signal (ထႆး)

ၸၢႆးႁၵ်ႉၸႅတ်ႈ                               +1 343 304 5332             Signal (ၽႃသႃတႆး၊ ဢင်းၵိတ်း)