ၽိုၼ်းတၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵေႃၵပ်းသၢၼ်တူင်ႉၼိုင်တႃႇမႄႈၼမ်ႉမိူင်းတႆး
ဝၼ်းထိ 6/12/2019
ပဵၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢၼ်ၶတ်းသေတႃႉယင်းတႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်
ပဵၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသၢၼ်ၶတ်းဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်းသေတႃႉၽၢႆႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၶဝ်ယင်းတေႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းတီႇၽဵဝ်ႈတီႈ လိၼ် ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇယူႇ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 22/10/2019 ၼၼ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 300 ပၢႆၸတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးပၼ်ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၾႃသိုပ်ႇၸႃတႃပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵၼ်လွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈယႃႇႁႂ်ႈမီးၽေးၶဵၼ် မႃးယႃႉ မႃးၶုတ်းတီႈလိၼ်တႃႇဢဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈတင်ႈ တႄႇ ၼၼ်ႉမႃးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊထႆးၶဝ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶုတ်းၸူင်တီႈလိၼ်လႄႈရူတ်ႉသိပ်းလေႃႉ တေႃႉတၢင်ႇၶဝ်ၶဝ်ႈ တီႇ ၽဵဝ်ႈဢွင်ႈတီႈလိၼ်ဢၼ်မီးတၢင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းသေတႄႇတီႇၽဵဝ်ႈၼႃႈလိၼ်တႃႇ 3,200 ဢေႊ ၵႃႊ တႃႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 2/11/2019 ၼၼ်ႉၵေႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈငိၼ်းတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၵုမ်းၵမ်တီႈလိၼ်မိူင်းသၢတ်ႇၶဝ်ဝႃႈပႅတ်ႇ ဝၢၼ်ႈဢၼ်မီးၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵူၵ်းတင်းသဵင်ႈၼႂ်းၵဝ်ႈဝၢၼ်ႈသေမီးႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 2,500 ၼၼ်ႉတၵ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢႆႉ ဝၢၼ်ႈပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းတၢင်းၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်လႄႈႁူင်းၽဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆယဝ်ႉ။
ၶူင်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် 28 ပီၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းၼႆႉပဵၼ်ၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းသႁႃၵွၼ်း (Thaiand’s Sahakol Equipment) ထႆးလႄႈၶွမ်ႊပၼီႊၼွင်ၶမ်းမၢၼ်ႈ (Golden Lake) ၶဝ်ႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊ လၢႆႊ 2019။ၵူၺ်းၵႃႈမီးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းဝႆႉဝႃႈၶွမ်ႊပၼီႊၼွင်ၶမ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၶွမ်ႊပၼီႊပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမၢၼ်ႈ Myanmar Economic Corporation (MEC) ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ယူႇပိူင်ႈလင်ဝႆႉ။မိူဝ်ႈၸၢႆးၼူၼ်းၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊၼွင်ၶမ်းမႃးလႄႇမိူင်းၵူၵ်းၼၼ်ႉမၼ်းၵႂႃႇၼွၼ်းၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႂ်းတပ်ႉ။
MEC ၼႆႉတိုၼ်းပဵၼ်ၽူႈႁူမ်ႈလူင်းတိုၼ်းၸွမ်းသႃႊရႃႊပူႊရီႊၶူဝ်ႊ (Saraburi Coal) (ပဵၼ်ၵိင်ႇၽႄၶွမ်ႊပၼီႊ Italian Thai Development Company) ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2008 တႃႇၶူင်းၵၢၼ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်မိူင်းၵူၵ်း။ၵူၺ်းၵႃႈၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၵိုတ်းယင်ႉၼႂ်းပီ 2011 ဝၢႆးၵူၼ်းမိူင်းထႆးႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ႁၢဝ်ႉႁႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၵူၺ်းၵႃႈၸုမ်း MEC သိုပ်ႇပၼ်ႁႅင်းၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေၼႂ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းၸုမ်း Myanman EITI ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ MEC ၼႆႉလႆႈၶႂၢင်ႉတႃႇၶူင်းၵၢၼ် 20 ပီ (တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 18/11/2018 ထိုင်ဝၼ်းထိ 17/3/2035) ပိူဝ်ႈတႃႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 13.7596 သီႇၸဵင်ႇၵီႊလူဝ်ႊမေႊတိူဝ်ႊၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 17/7/2017 ၼၼ်ႉၽၢႆႇၵုမ်းၵမ်တီႈလိၼ်ၸေႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၶဝ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈထိုင်ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းတင်းသၢမ်ပွၵ်ႉဝႃႈ MEC ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းတီႈလိၼ် 200 ဢေႊၵႃႊတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းသၢင်ႈႁူင်းၽဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်လႄႈတၢင်ႇလွင်ႈၼႆသေထၢမ်ထိုင်လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းပႃးဝႃႈသင်ဝႃႈဢမ်ႇႁၼ်လီဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၽွမ်ႉၸွမ်းၸိုင်ႁဵတ်းလိၵ်ႈတၢင်ႇထိုင်လႆႈၼႃႈဝၼ်းထိ 15/8/2017 ၼႆယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်းသၢမ်ပွၵ်ႉၵေႃႈလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေႁူမ်ႈၵၼ်ဝႃႈတေသၢၼ်ၶတ်းၶူင်းၵၢၼ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆယဝ်ႉ။ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းသၢၼ်ၶတ်းသေတၢင်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းထိုင်တီႈၽၢႆႇၵုမ်းၵမ်တီႈလိၼ်ၸေႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 9/8/2017 ၼၼ်ႉသေဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉၶေႃႈတွပ်ႇသင်မႃး။
ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းပီၼႆႉမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 12/8/2019 ၶၢဝ်းယၢမ်း 7 မူင်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼၼ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ၶဝ်ႈမိူဝ်းႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈသေလၢတ်ႈဝႃႈၽိုၼ်လိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းဢၼ်တၢင်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈသွင်ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉထုၵ်ႇလီထွၼ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်းၵၼ်။မိူဝ်းၼႃႈမႃးတေဢမ်ႇတူၺ်းၼႃႈၵၼ်လႆႈ၊ၸွင်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ႈၸႂ်လီလီယူႇႁႃႉဢၼ်ၶဝ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉ၊ၸွင်ႇမီးၽႂ်သေၸုမ်းၸုမ်းမႃးတဵၵ်းၸႂ်ႉၶဝ်လူင်း။လိူဝ်ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈၶဝ်တေမႃးသပ်းလႅင်းၼႄၽွၼ်းလီၽွၼ်းႁၢႆႉၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇၼႄၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ထႅင်ႈၼႆယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 17/10/2019 ၼၼ်ႉတူဝ်တႅၼ်းၶွမ်ႊပၼီႊထႆး ၶဝ်ၶဝ်ႈ ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းၵူၵ်းသေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸွမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတီႈၵျွင်းဝၢၼ်ႈ ဝဵင်း တင်ႈတႄႇၶၢဝ်းယၢမ်း 3 မိူင်း 5 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း။ၶဝ်လၢတ်ႈ တီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈၶဝ်တေ“ၶုတ်းၸၢမ်းတူၺ်း” ထၢၼ်ႇႁိၼ်ဢွၼ်တၢင်းတင်ႈ တႄႇဝၼ်းထိ 25/10/2019 ၼႆႉၼႆယဝ်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈတင်ႈတႄႇ ၼၼ်ႉ မႃးလွင်ႈဝႃႈၶဝ်တေၶုတ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၼႆမၼ်းၵေႃႈၸႅင်ႈ လႅင်း မႃးၵွပ်ႈဝႃႈၶဝ်တီႇၽဵဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈလႄႈမီးၵွင်ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၵွင်ယႂ်ႇၵွင် လူင် မႃးသေမၼ်းၼမ်လိူဝ်လွင်ႈဝႃႈ“ၸၢမ်းတူၺ်း”ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးဢွၵ်ႇဝႃႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်တေၶုတ်း ထၢၼ်ႇ ႁိၼ် 300,000တၢၼ်ႊတေႃႇ ပီ၊ပိူင်လူင်မၼ်းတွၼ်ႈတႃႇမိူင်းထႆးသေတေႁဵတ်း ပႃးႁူင်းၽဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ် 600 မေႊၵႃႊ ဝတ်ႊပိူဝ်ႈတႃႇၸႅၵ်ႇၽေသူင်ႇႁႅင်းၾႆးၶဝ်ႈပၼ်ႁႅင်းၾႆးၾႃႉမိူင်းထႆးၼႆယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊထႆးၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉတေတေႃႉသူင်ႇလုၵ်ႉဢဝ်တီႈမိူင်းၵူၵ်းၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းလုင်း-မိူင်းႁႆး ထိုင်တေႃၵေႃႉတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေတေဢဝ်ၶၢမ်ႈၶူဝ်လွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းမၢႆ 2 ထိုင်မႄႈသၢႆၼႂ်းမိူင်းထႆး။
ယင်းမီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ထႅင်ႈဝႃႈထၢၼ်ႇႁိၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈတေ ဢဝ်ၸႂ်ႉ ၽဝ်တီႈႁူင်းၽဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ် 23 မေႊၵႃႊဝတ်ႊဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊမိၼ်းၶဵတ်ႉတိတ်ႉလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းမၢၼ်ႈ (Myanmar Investment Commission) မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 22/12/2017 ၼၼ်ႉသေတိုၵ်ႉႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇတီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁႅမ်းဢၼ် မီးၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မိူင်းႁႆးလႄႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉယူႇၼႆယဝ်ႉ။ၶွမ်ႊပၼီႊမိၼ်းၶဵတ်ႉတိတ်ႉၼႆႉယင်းလႆႈၶႂၢင်ႉတႃႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼၼ်ႉတႃႇပိုၼ်ႉတီႈ 0.2003 သီႇၸဵင်ႇၵီႊလူဝ်ႊမေႊတိူဝ်ႊတႃႇၶၢဝ်း တၢင်းႁႃႈပီ (တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 24/6/2015 ထိုင် 10/2/2020)။
ၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်
ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် +95 98-893-712-91 (တႆး၊ မၢၼ်ႈ၊ ဢင်းၵိတ်း)
ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း +66 87 658 9551 (တႆး၊ ထႆး၊ ဢင်းၵိတ်း)
ၼၢင်းႁွမ် +66 82 189 0684 (တႆး၊ ထႆး)
ၸၢႆးႁေႃသႅင် +66 94-728-6696 (တႆး၊ ဢင်းၵိတ်း)
PDF files:>>>