ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး

ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး

လွင်ႈၸုမ်းၽၢႆႇသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ(သၽႃဝ)မၢၼ်ႈဢၼ်ပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်တႃႇၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ်လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉမၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလွမ်မႆႈၸႂ်လွင်ႈတေသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ထႅင်ႈ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ28/05/2017ၼၼ်ႉၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းၸုမ်းၶူဝ်းတိုၼ်းလႄႈသၽႃဝမၢၼ်ႈ/ထတ်းသၢင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈပၢႆႈမၢၵ်ႈမီးResource&EnvironmentMyanmar/SocialEconomicSurvey(REM)ၻွၵ်ႊၻိူဝ်ႊၻီႇႁၸူဝ်းလႄႈၻွၵ်ႊၻိူဝ်ႊၸၼ်ႇတႃႇလၢႆႇၶဝ်ဢွၼ်ႁူဝ်10ၵေႃႉႁွတ်ႈၽႅဝ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉမဢွင်ႈတီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇငူၺ်ႇယီႇပရႄးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တင်ႈတႄႇပီ 2004 မႃး။ၽွင်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉၸုမ်းၶဝ်ၵႂႃႇထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ငႃး၊ႁူးမီ၊တိုင်းႁႆးလႄႈၶူဝ်ၼႃးၾႃႉဢၼ်ယူႇ ၸမ်ဢွင်ႈတီႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ပၢင်ငႃး။

ဝၼ်းၼၼ်ႉၵၢင်ဝၼ်းၸုမ်းၶဝ်ၶိုၼ်းၵႂႃႇတီႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းၼမ်ႉမသေႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ79ၵေႃႉဢၼ်လုၵ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈလူင်၊ပဵင်းသၢႆး၊ၵုင်းပဝ်းလႄႈၼႃးၵုၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းယူႇၸမ်ဢွင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႃးၵုၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ၸုမ်းၶဝ်တွင်ႈထၢမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်ႈတႄႇ 1:00-မူင်းထိုင် 4:00 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း 36 ၵေႃႉ၊ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈ ၼႃးၵုၼ်လႄႈၵုင်းပဝ်း။

ၸုမ်းၶဝ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈသေတွင်ႈထၢမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးလွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်လႄႈလွင်ႈႁဵတ်းၼႃးၼိုင်ႈပီလႆႈၵႃႈႁိုဝ်။ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉထၢမ်ထိုင်လွင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉသင် လၢႆလၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၼမ် တွပ်ႇၵႂႃႇလွင်ႈဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁၢဝ်ႉႁႅင်း။ၵၢၼ် ၶုတ်းထၢၼ်ႇၼႆႉ လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းမီးၼမ်ယွၼ်ႉလုၵ်းထၢၼ်ႇပဵၼ် ၼွင်လူင်လိုၵ်ႉ လႄႈ လိၼ်ၵုၼ်ႇပင်း ယူႇ ၶိုၼ်း ၶိုၼ်းဝၼ်းဝၼ်း၊ၼမ်ႉၼွင်သုင်မႃးလႄႈ လႆၶဝ်ႈ ၼႂ်းၼႃးသေ ၸိုမ်းၶဝ်ႈ ၼႃးဢမ်ႇႁႅင်ႈလႆႈ သေပွၵ်ႈ၊ ၼမ်ႉထၢၼ်ႇလႆၶဝ်ႈၼႂ်းႁွင်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၸႂ်ႉ ၼမ်ႉတၢင်းတႂ်ႈ မၼ်းလႆႈၺႃး တၢင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇ၊ၶီႈၶူၺ်လိၼ်ၶဝ် လႆသႂ်ႇၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉ လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉတိုၼ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်း၊ ယွၼ်ႉၸူင်ၶုတ်းလႄႈလႆႈမႆႈၸႂ်ၵူဝ်လိၼ်ၵူၼ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယင်းလၢတ်ႈၼႄထႅင်ႈဝႃႈတေႃႈလဵဝ်ၼႃႈလိၼ်ႁိမ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇမေႃႇထၢၼ်ႇၼႃးၵုၼ်ၼၼ်ႉလႆႈႁၼ်ၼင်လိၼ်တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈတၢင်းၵႂၢင်ႈမီး(4)ပႅၵ်ႉတၢင်းယၢဝ်းမီးမွၵ်ႈ (200)ထတ်း/ပေႇပၢႆ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢတ်ႈၼႄဝႃႈလွင်ႈၸူင်ၶုတ်းၼႆႉလႆႈမႆႈၸႂ်ႁၢဝ်ႉႁႅင်း၊ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်တႃႇသိုပ်ႇႁဵတ်းထႅင်ႈတီႈမႂ်ႇၵေႃႈလီတီႈၵဝ်ႇၵေႃႈလီၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတေႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်းၶူင်းၵၢၼ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ သေဢွၵ်ႇမိူဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈ လိၼ်ၼမ်ႉမ။ တိုၼ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇလွင်ႈသၢႆႈတႅၼ်းသင်၊ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၵၢၼ် ၶုတ်းထၢၼ်ႇ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၼၼ်ႉလွင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွမ်ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈၵွပ်ႈသင်ၸုမ်းဢၼ်လူင်းထတ်းသၢင်ၼႆႉထၢမ်ၵႂၢမ်းထၢမ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းမေႃႇထၢၼ်ႇဢၼ်တိုၵ်ႉၶုတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်းသေဢမ်ႇထၢမ်ပႃးလွင်ႈဢၼ်တိုၵ်ႉမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်တေသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇ ႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉဢၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈလႅင်ႇၼမ်ႉလႄႈၶွမ်ႇပၼီႇငူၺ်ႇယီႇပရႄးၶဝ် ႁႃတၢင်းသူၼ်းႁူၺ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၽွမ်ႉၸွမ်းၶဝ်မႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉသင် ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈယင်းလွမ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ယွၼ်ႉလွင်ႈယွၼ်းထၢႆႇဢဝ်ၽိုၼ်မိူၼ်ၽိုၼ်ၵႂၢမ်းထၢမ်ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၶဝ်ၼၼ်ႉဝႆႉၵေႃႈၸုမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈၶေႃႈမုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈသိူင်ႇသိမ်းၼႆယဝ်ႉ။ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ”သူထၢင်ႇႁဝ်းပဵၼ်ၽႂ်?ႁဝ်းမႃးၼႆႉတေမႃးထၢမ် ၵၢင်ၸႂ်သူ၊သူၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်သင် ၼႆၵေႃႈလၢတ်ႈႁဝ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ”ၼႆယဝ်ႉ။

ဢွၼ်တၢင်းဝၼ်းထိ 20/05/2017 မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၸုမ်း REM ၶဝ်ၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင် ၵုမ်တီႈလုမ်းၶဝ်တီႈသီႇပေႃႉသေႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉယွၼ်ႉၶုတ်းထၢၼ်ႇ ၵူႈတီႈ” ၼႂ်းတူင်ႇဝဵင်း သီႇပေႃႉ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁႅင်းၵူၼ်းၵေႃႈမီး (80)ပၢႆ။ တီႈၼၼ်ႈ တႅၼ်းၽွင်းပႃႇတီႇ ႁူဝ်သိူဝ် သွင်ၵေႃႉၵေႃႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸွမ်း။ တီႈၼၼ်ႈ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈပေႃးဝၼ်းထိ 28/05/2017 မႃး ႁဝ်းတေလူင်း ပိုၼ်ႉတီႈသေမိူဝ်းတွင်ႈထၢမ်ထႅင်ႈ၊ ၸုမ်းႁဝ်းၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၽၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၽၢႆႇၶွမ်ႇပၼီႇသင်၊ ႁဝ်းပဵၼ်ၽၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းထိင်းသိမ်း သိင်ႇ ဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၵူၺ်းၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၽူႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်ၶဝ်ၼႆႉ ၽွင်းၶဝ်လူင်းထတ်းသၢင် လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်းသၽႃဝ လႄႈလွင်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉတၢင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း EIA/SIA ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၸႅင်ႈလႅင်း သေ ၵၢၼ်ဝႆႉဝၢင်းတူဝ်ၶဝ် တေႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇပေႃးၶိုၵ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွမ်ထၢင်ႇတၵ်ႉလၢမ်းဝႃႈ ၸုမ်းၼႆႉတိုၼ်းပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းၶွမ်ႇ ပၼီႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉမ တိုၼ်းပိုတ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ဝႃႈ တိုၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈ ၼမ်ႉမ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၵမ်းသိုဝ်ႈ ၵွပ်ႈမၼ်းမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လႄႈ ၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃဝ ႁၢဝ်ႉႁႅင်း။ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး တိုၼ်းၵမ်ႉထႅမ်လွင်ႈ တုၵ်းယွၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႇပၼီႇ ငူၺ်ႇယီႇပရႄး ၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်း ၼမ်ႉမ ၵမ်းသိုဝ်ႈသေ ဢမ်ႇတၢပ်ႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ လွင်ႈတေသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ထႅင်ႈ ယဝ်ႉ။

ၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်

ၼၢင်းႁွမ်ၶမ်း      +95 (0) 944-077-6672            ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉမ

ၸၢႆးၾႃႉ            +66: (0) 65-026-6104              ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး

PDF files: Shan Burmese English 

ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ