ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး
ဝၼ်းထိ 15/10/2015
သင်ဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၸိုင်တၵ်းလႆႈၵိုတ်းယိုတ်းလွင်ႈၽိုတ်ႉႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၸူးပိုၼ်ႉတီႈတႆးဢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းဝႆႉ
ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) ႁဝ်းၶႃႈမႆႈၸႂ်ၸွမ်းငဝ်းလၢႆးဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတေႃႇပိုၼ်ႉတီႈသီႇၸႄႈဝဵင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၵၢင်ၶွင်ၸုမ်းတႆးဢၼ်လႆႈၵိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ဝႆႉတင်းလူင်ပင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 1,500 ပၢႆၼၼ်ႉယူႇ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 06/10/2015 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်တေႃႇပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈလႄႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼွင်။ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း၊သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းသိပ်းတပ်ႉၵွင်ပၢႆလေႃႇတိုၵ်းသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း 1,500 ပၢႆၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼႆႉလႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈႁိူၼ်း ယေးလႄႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးသေၼီပၢႆႈ ၽေး သိုၵ်း။ ၵူၼ်းမိူင်း 1,000 ပၢႆလႆႈပၢႆႈသေႃႉႁူမ်ႈၸွမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်း ၸိူဝ်းယူႇၸမ် ၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႆႈၼီ ပၢႆႈၽေး သိုၵ်း သေႃႉႁူမ်ႈယူႇဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈလွႆ။ ၼၢင်းယိင်းသီႇၵေႃႉလႆႈၵိူတ်ႇ/လဵင်ႉလုၵ်ႈၽွင်းပႆၢႈသေႃႉႁူမ်ႈ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵိူတ်ႇၼႂ်းထမ်ႈ။ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၸိူဝ်းပႆၢႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉတိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တင်းၼမ်လႄႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႇပႃး။မႅၼ်ႈၽွင်းလူဝ်ႇပၢတ်ႇၶဝ်ႈလွၼ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းႁႆႈၶူဝ်းသူၼ်သေတၸိူဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢတ်ႇၸၢင်ႈၵဵပ်းသင်လိူဝ်ၼၼ်ႉတႃႇ ၵိၼ်တႃႇယမ်ႉမိူဝ်းၼႃႈၵေႃႈပဵၼ်ဢၼ်ဝူၼ်ႉယၢပ်ႇၵပ်ႉၵိၼ်းမႆႈၸႂ်တေႉတေႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 11/10/2015 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸူးငဝ်ႈငုၼ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးဝၢၼ်ႈႁႆးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵႄႇသီႇ (ၵေးသီး)၊ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁဵင်လႆႈထူပ်းၺႃးတၢင်းလိူတ်ႇမႆႈ၊ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပူၼ်ႉမႃးလၢႆဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွမ်ၵူဝ်ဝႃႈ ပၢင် တိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၸမ်ႁိမ်းၶဝ်ထႅင်ႈ။မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 14/10/2015 ၼႆႉၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းမႂ်ႇတေႃႇပႃႇတီႇ မႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႂ်ပိုၼ်ႉတီႈတၢင်ႉယၢၼ်းထႅင်ႈ။ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉၵေႃႈယင်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈပွႆႇ ပႅတ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးႁိူၼ်းယေးသေပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ။
ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး (Shan CBOs) ႁဝ်းသၢၼ်ၶတ်းလႄႈသေႉၼေးလွင်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းမႂ်ႇၼႆႉႁၢဝ်ႉႁႅင်း၊ ပႃးၸဵမ်လွင်ႈ ယိုဝ်း ၵွင်ႈၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းလႄႈလွင်ႈတဵၵ်းတဵင်ႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ပၢင်တိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉတိုၼ်းပဵၼ်ပိူင်ၽႅၼ်တိုၵ်းၼေႇပျီႇတေႃႇပူၼ်ႉမႃးလႆၢပီဢၼ် ဢၢၼ်းႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA သေပဵၼ်ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းဢၼ်လႆႈလူင်း လႆၢး မိုဝ်းမႃးၼႂ်းလိူၼ်ၵျၼ်ႊၼႃႊဝႃႊရီႊ 2012 ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
လွင်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းမႂ်ႇၼႆႉပဵၼ်ဢွၼ်ၼႃႈတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းပိုၼ်ႉNationwide Ceasefire Agreement (NCA) သေၼႄလႆႈၸႅင်ႈလႅင်းဝႃႈၼေႇပျီႇတေႃႇဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၼႂ်းၵၢၼ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႄႈလိတ်ႈလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ဢဝ်သိုၵ်းပိူဝ်ႈတႃႇႁုပ်ႈယိုတ်း ၵုမ်းၵမ်ပိုၼ်ႉတီႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႆႉပဵၼ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီမၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉယင်းပဵၼ်လႆၢးၸဵၵ်ႇယႅၵ်ႈပိူဝ်ႈတႃႇၵုမ်းၵမ်လႄႈ ပၼ်ၼႃႈလီ ၽၢႆႇၼိုင်ႈ ၸႂ်ႉလၢႆးႁုၵ်းႁႆၢႉတဵၵ်း တဵင်ၽၢႆႇၼိုင်ႈ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉတေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ လႆႈ။
ၵွပ်ႈၼၼ်သင်ဝႃႈတူင်ႇဝူင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၶႂ်ႈႁၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈတေႉ ယူႇၸိုင် ထုၵ်ႇ လႆႈ သႄႉသွမ်းလွင်ႈပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်းမႂ်ႇၼႆႉၼႄၵူၼ်းမိူင်းလႄႈမိပ်ႇဢီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼေႇပျီႇ တေႃႇႁႂ်ႈၵိုတ်း ယိုတ်းလွင်ႈ တိုၵ်ႉၽိုတ်ႉထူဝ်းသိုၵ်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေထွၼ်သိုၵ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။
ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်းသူၼ်းထိုင်ပႃးၽူႈၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉပိူဝ်ႈတႃႇၸွႆႈထႅမ်ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈယႃႈယႃၸူးထိုင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပႆၢႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၵၢင်ပူၼ်ႉမႃးပႆႇႁိုင် ၼႆႉၸွႆႈၽၢၼ်ႇတၢင်းၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆးၸိူဝ်းၵမ်ႉထႅမ်
- Shan Human Rights Foundation
- Shan State Development Foundation
- Shan Sapawa Environmental Organization
- Shan Youth Power
- Shan Women’s Action Network
- Worker Solidarity Association
- Migrant Worker Federation
- Shan Literature and Culture Society (Chiang Mai)
- Shan Literature and Culture Association in Mong Su
- Shan Youth Network Group
- Shan Youth Power Group
- Organizations in Toom toan tai
- Shan Refugee Committee
- Koong Jor Refugee Committee
- Shan Youth Organization
- Jao Khur Tai Organization
- Shan Students’ Union Chiangmai
- Shan Farmers’ Network
ၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ်
ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် +66 (0)81-672-2031 တႆး၊မၢၼ်ႈ၊ဢင်းၵိတ်း
ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း +66 (0)81-603-6655 တႆး၊ထႆး၊ဢင်းၵိတ်း
ၸၢႆးႁေႃသႅင် +66 (0)62-941-9600 တႆး၊ဢင်းၵိတ်း