ၶွမ်ႊပၼီႊ တႂ်ႈမိုဝ်းသိုၵ်း ငူၺ်ႇယီႇပလႄး တႄႇၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး

ဝၼ်းထိ 13/12/2021

တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 23/11/2021 မႃး ၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄး ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ဢၼ်မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းမႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ တႄႇၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢွင်ႈတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ လႅင်ႇၼမ်ႉၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်သၢၼ်ၶတ်းမႃးႁၢဝ်ႉႁႅင်း ႁႅင်းႁႅင်း။

ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ဢဝ်လူတ်ႉ/ၵႃး ထုၺ်ႇၼိုင်ႈလမ်း တီႇၽဵဝ်ႈၸွမ်းတၢပ်ႈ ႁူဝ်လွႆၵၢင်ထိူၼ်ႇလွႆႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ဢွင်ႈဢွၵ်ႇၼမ်ႉ တႃႇပိုၼ်ႉတီႈႁႃႈဢေႊၵႃႊပၢႆသေ ၶုတ်းႁူးၸၢမ်းၶူၼ်ႉႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢႆမႄႈၼမ်ႉမ ဢၼ်လႆတၢင်းႁွင်ႇလူင်းမႃးသေ သိုပ်ႇလႆလေႃႇလဵင်ႉပၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢိုတ်ႇတၼ်ပႅတ်ႈ။

ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ် 12 ၵေႃႉယူႇဝႆႉဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်တင်းဝၼ်း၊ ၸၢမ်းၶုတ်းလႄႈ ၸုပ်ႇဢဝ်ၼမ်ႉဢွၵ်ႇၼႂ်းထၢင်ဢၼ်ၶဝ်ၶုတ်းၸၢမ်းတူၺ်း။

ဢွင်ႈတီႈၸၢမ်းၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ

ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ တိုၵ်ႉၸၢမ်းၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ

ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊပေႃးသၢင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇၶဝ်ႈၸူးဢွင်ႈတီႈၼႆႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈထၢင် ထၢၼ်ႇ ၵဝ်ႇၶဝ်တီႈၼႃးၵုၼ် ၼႃႈတၢင်းတူၵ်းလႄႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈလူင် ၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇ ၼၼ်ႉမႃးယူႇယဝ်ႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇၼႆႉဢမ်ႇၵမ်ႉၵွႆးတေတတ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉ ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၵူၺ်း ယင်းတေ တတ်း ပႃးၼႂ်းႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။

ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ၼႆႉပဵၼ်ထိူၼ်ႇၶိူဝ်းပႃႇမႆႉၶဵဝ်တဵမ်လွႆလႄႈပဵၼ်ႁူဝ်ၼမ်ႉဢွၵ်ႇ တႃႇၸဝ်ႈၼႃး ၼႂ်းထုင်ႉ ၼမ်ႉမႃႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင် ဢဝ်ၸႂ်ႉတိုၼ်းတႃႇၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵူႈပီ။ ႁူဝ်ၼႃးၽႃႉၼႆႉ ၸဵမ်ပၢၼ်ပူႇ ပၢၼ်မွၼ်ႇ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ႁၵ်ႉသႃ မႅတ်ႇပႅင်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇပၼ်တႅပ်းမႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ် သၢႆၼမ်ႉဢွၵ်ႇတႃႇဢဝ်ၼမ်ႉႁဵတ်းၼႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢွင်ႈတီႈၸၢမ်းၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ်ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ထၢႆႇလူင်း

သဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇတႃႇၸၢမ်းၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ် ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ

ငူၺ်ႇယီႇပလႄးႁႃတၢင်းၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼႆႉမႃး ၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ယႃႉမႃးလႃးလႃး။ လိုၼ်းသုတ်း ဢၼ်ၶဝ်ႁႃတၢင်းၶုတ်းတီႈ ႁူဝ်ၼႃး ၾႃႉၼၼ်ႉပဵၼ်ၼႂ်းပီ 2012 ၽွင်းၶဝ်လၵ်ႉလွမ်ၵႂႃႇၶုတ်းဢဝ်ထၢၼ်ႇႁိၼ်တႃႇ 25 လမ်း (လူတ်ႉတေႃႉ တၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်) သေ ၺႃးပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ႁႄႉႁၢမ်ႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈတုၵ်းယွၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈ 2017 ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ထိူၼ်ႇၶိူဝ်းပႃႇမႆႉ တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ တေသိုပ်ႇယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇၶၢဝ်းၼႃႈၼႆသေ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ 15 တူၼ်/ ပႃးလႄႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 600 ၵေႃႉဢွၼ်ၵၼ် ၸတ်းပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇ ႁႄႉၵင်ႈၽေးၶဵၼ်ပၼ်ႁူဝ် ၼႃးၾႃႉ။ ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဢၼ်ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၶုတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉယဝ်ႉ။

ပၢင်သိုပ်ႇၸႃႇတႃႇ ယွၼ်းသူးပၼ်ပႃႇထိူၼ်ႇ ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ပီ 2017

ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈဢွၵ်ႇၽိုၼ်းတၢမ်းငဝ်းလၢႆးလိုၼ်းသုတ်းဝႆႉ လွင်ႈငူၺ်ႇယီႇပလႄး ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၸွမ်းၽူႈၼမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 2/1/2021 ဢၼ်ဝႃႈငူၺ်ႇယီႇပလႄး တေၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ တင်းမူတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2021 လႄႈတေဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင် (ဢမ်ႇၼၼ် တေပၼ်ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းၶိုၼ်းမိုၼ်ႇသႅၼ်ၵျၢပ်ႈသင်ယႃႉမႅၼ်ႈ)။ ႁူဝ်ၵူၼ်း 3,000 ႁဵင်ပၢႆၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ လႆႈ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ်တင်းမူတ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈၼႆႉမႃးလၢႆပီ လၢႆပွၵ်ႈယူႇ ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁႆႈၼႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လူမ်းတင်းၼမ်ႉ ဢမ်ႇ ၸိုၼ်ႈသႂ်။

ငူၺ်ႇယီႇပလႄးၼႆႉ တိုၼ်းႁူမ်ႈၵၢၼ်မႃးၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းမၼ်း တႄႇ ၶုတ်းထၢၼ်ႇၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ မိူဝ်ႈပီ 2004 ၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ (လႃႈ သဵဝ်ႈ) ႁူမ်ႈပုၼ်ႈဝႆႉ သၢမ်ပုၼ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈ။ ၽွင်းယင်းပႆႇႁူႉဝႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၽူႈႁူမ်ႈဝႆႉယူႇလၢႆ လၢႆၼႆ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉတိုၼ်းလႆႈၼမ်ႉတွၼ်း ၸွမ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႆႉၵမ်းသိုဝ်ႈ ယဝ်ႉ လႄႈ တိုၼ်းမီးသုၼ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇလႆႈယွၼ်းၶႂၢင်ႉ ၽႂ် ထႅင်ႈ။ တင်ႈတႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ (ဢႃႇၼႃႇ) ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၵေႃႈ သိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းထၢင်ၵဝ်ႇဢၼ်မီးၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ (ၼႃးၵုၼ် လႄႈ ၵုင်းပဝ်း) ၼင်ႇ ၸႂ်ၶဝ် သေသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် 100 လမ်းၵႂႃႇၸူးႁူင်းၵၢၼ် ၵိူဝ်ဝၢၼ် သိၼ်း သူၺ်ႇလီႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ တင်းႁူင်းၵၢၼ်တၢင်ႇတီႈၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ပႃးၸဵမ်ထႅင်ႈ လၢႆလၢႆ တီႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်တူဝ်ၼပ်ႉဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈပီၵၢႆပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၶိုင်ဢွၵ်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ၶိုင်ႈၼိုင်ႈၼႂ်းႁူဝ်ၼပ်ႉတင်းမူတ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ။

ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး သၢၼ်ၶတ်း ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၽူႈလၵ်ႉၸူၼ်ဢဝ်ၶူဝ်းတိုၼ်း သၽႃဝ မိူင်းတႆး ဢၼ်လူလၢႆ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းႁႃတၢင်းၵႅတ်ႇၵင်ႈ ၶူဝ်းတိုၼ်း သၽႃဝလႄႈ ပၢႆးယူႇလီၶဝ် (လွင်ႈလူလၢႆ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၶဝ် တိုၼ်းၸႅင်ႈလႅင်း ၼႂ်းဝႅပ်ႉသၢႆႉၶဝ်)။ ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵမ်ႉၵွႆးၶဝ်ၵူၺ်းလႆႈၼမ်ႉတွၼ်း မၼ်းယင်း ၵမ်ႉထႅမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ် ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း တူဝ်ႈမိူင်းယူႇၼၼ်ႉထႅင်ႈ။

ၵွပ်ႈၼၼ်ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ႁူမ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင် ငူၺ်ႇယီႇပလႄး တင်းမူတ်းပႃးၸဵမ် ၵိူဝ်ဝၢၼ်လႄႈယၢင်ပုၼ် (ၽိလတ်ႉမျေႇ) သိၼ်းသူၺ်ႇလီႇတင်းသဵင်ႈ။