သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်လၢႆးပူၼ်ႉပႅၼ်တွပ်ႇတႅၼ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်းၵူႈပိူင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈထၼု
လိူၼ်ဢေႇပိူဝ်ႇလ် 2025
Download report: English Burmese Shan
- တွၼ်ႈႁူဝ်ႁုပ်ႈ
- ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈႁိမ်းႁွမ်းဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း 2021
- ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈႁိမ်းႁွမ်း
- လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယႃႉၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးလုၵွႆ၊ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ သွၵ်ႈတဝ် ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ
- သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢမ်းပၵ်းႁၢမ်းပိူင်၊ ၶႃၸႂ်လႄႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ
- သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်း
- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
- တွင်ႈထၢမ်ၵူၼ်းၺႃးပူၼ်ႉပႅၼ်လႄႈၽူႈႁၼ်တၢမ်တႃ
1. တွၼ်ႈႁူဝ်ႁုပ်ႈ
ႁၢႆးငၢၼ်းၽိုၼ်ၼႆႉ လႆႈၵဵပ်းႁွမ်ဝႆႉလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ဢၼ် ၸုမ်းၶွင်ႊသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸုမ်းပလိၵ်ႊ/ႁၢၼ် လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ ဢၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁွင်ႉၶဝ်ဝႃႈပဵၼ်ပျူႇသေႃးထီးၶဝ်ပူၼ်ႉပႅၼ်တင်ႈတႄႇၵၢင်ပီ 2022 ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈ လႅၼ်လိၼ်ဢၼ်ၸၢပ်ႈၸပ်းၾင်ႇမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈထူဝ်းၼႃႈသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႆႈႁၢဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇတုမ်ႉတွပ်ႇၶဝ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉထၼုလႄႈၸုမ်း ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ဢၼ် ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈဢွၵ်ႇၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 2022 လႆႈၵဵပ်းႁွမ်ၶေႃႈမုၼ်းလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းႁၢမ်းပၵ်းႁၢမ်းပိူင်၊ ၶႃၸႂ်၊ တိမတ်ႉ၊ သွၵ်ႈတဝ်ႁိမ်ဢဝ် ၶူဝ်း ၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 5 ဝၢၼ်ႈၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ တင်ႈတႄႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်ၾေႊၾေႃႊဝႃႊရီႊ ပီ 2021။ ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးဢၼ်ဢွၵ်ႇ လိုၼ်းသုတ်း သမ်ႉပိုတ်ႇၼႄလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းတင်ႈတႄႇလိူၼ်မေႊ 2022 ၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ပႃးၸဵမ်ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း 14 ဝၢၼ်ႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈတႃႇသီႇ တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ။
လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉသိုပ်ႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃးၼႂ်းလၢႆလၢႆလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ မီးလွင်ႈၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ်ၸွမ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 22/12/2022 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈဝၢၼ်ႈ မိၼ်းပလွင်ႇ ဢၼ်မီးတၢင်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢၼ်မီးလင် ႁိူၼ်း 170 လင်ၼၼ်ႉတင်းမူတ်း မိူၼ်ၶိုၼ်းတွပ်ႇတႅၼ်းယွၼ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉထၼုၶဝ် တိုၵ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တင်ႈတႄႇလိူၼ်တီႊသိမ်ႊပိူဝ်ႊ 2024 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းလႄႈ ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၸွမ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉထၼုၶဝ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း လႄႈ ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၼႂ်းၵျွၵ်ႉၵူႇ တၢင်းႁွင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈလိူၼ် ၻီႊသိမ်ႊပိူဝ်ႊ 18 ထိုင်လိူၼ် ၸၼ်ႊၼႃႊဝႃႊရီႊ 16 ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ 16 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 14 သေတီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 31/1/2025 တိူဝ်ႉ ၺႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလုၵွႆ လၢႆလၢႆလင်။
ၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းၼႆႉယင်း လႆႈၵဵပ်းႁွမ်ပႃးလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 သိုပ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်ၵၼ်ႉၸၼ် တၢင်းၵႃႇမ ပႃးၸဵမ်လွင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၵၼ်ႉၸၼ်ၼၢင်းယိင်းသၢမ်ၵေႃႉပဵၼ်ၽုင် ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 2023 လႄႈ ၵၼ်ႉၸၼ်ၶႃၸႂ် ၼၢင်းယိင်းဢႃယု 23 ဢၼ်ၺႃးၵုမ်းၶင်ဝႆႉၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉၶိုၼ်းပၼ်တၢမ်ႇ တူၵ်းၶွၵ်ႈ 12 ပီ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႃႈ ၽိတ်းပၵ်းပိူင်ၽူႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။
ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း ပိူင်လူင်မၼ်းဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေ မီးၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးပၢႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇမွၵ်ႈ 1,000။ မၢင်ၸိူဝ်းၵမ်းၵမ်းလႆႈပၢႆႈလၢႆပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၺႃးတၢင်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈတၢၼ်ႇလႂ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ် ဢမ်ႇပေႃးလႆႈႁပ်ႉတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တီႈလႂ်။
2. ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈႁိမ်းႁွမ်းဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း 2021
ယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၼိုင်ႈၼႂ်းသွင်ၸႄႈဝဵင်း-ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈပဵၼ်ပင်းတလႃႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ပူၵ်းပွင်ထၼုႁင်းၶေႃ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ မီးတၢင်းၸဵင်ႇၶွပ်ႇဝၼ်းတူၵ်းၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးဢၼ်မီးၼိူဝ်လႅၼ်လိၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႄႈ တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၢၼ်းတလေး) ၸၢပ်ႈၵၼ်။ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ၶဝ်ႈၸူး ဝဵင်းလူင် တႃႈ လိူဝ်ႇ လႄႈ ၵျွၵ်ႇသေႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း ယႂႃႇငၢၼ်ႇ-ႁၢၼ်ႇမျိၼ်ႉမူဝ်ႇလႄႈ ၵွင်ႉၵၢႆႇၸူးတူၼ်ႈတီး တီႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈတိူင်းသိုၵ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ လတ်းၽၢၼ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ-ဢုမ်ႇပဝ်း-ႁၢႆးဝူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉမၼ်း ယင်း ၵၢႆႇၸူးၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ယႂႃႇငၢၼ်ႇ-ပင်းတလႃႉ-လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းသိူဝ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇ ၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈလိူၼ် ၾေႊၾေႃႊဝႃႊရီႊ 2021 ယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း မိူၼ်တၢင်ႇတီႈလူၺ်ႈလၢႆးငမ်းယဵၼ်။ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉလၢႆးမိူၵ်ႈမႂ်ႈသေႁႃတိမတ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ၸင်ႇ ပၢႆႈၶဝ်ႈႁႃပိုင်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူင်းၽိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပိူဝ်ႈတႃႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2021 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းလူင်းၵၢၼ်သွၼ်သိုၵ်း တီႈၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇသေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း People’s Defense Forces (PDF)။ ထိုင်ႁၢင်ပီ 2021 မႃးၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၼႆႉတႄႇပိုတ်ႇသိုၵ်းမုတ်းတိုၵ်းတေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ ပႃးတင်းပလိၵ်ႊ/ယႄးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇ။
သိုၵ်းမၢၼ်ႈလုတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းၼမ်မႃးသေ ၶဝ်ၸင်ႇၸႂ်ႉလၢႆးမိူၵ်ႈမႂ်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း။ ပၢင်တိုၵ်းလၢႆ ပၢင်လၢမ်းၽႄႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပႄးယိၼ်းတွင်ႇလႄႈၼႂႃးပၢၼ်းၵျီး ၼႂ်းၵႄႈလိူၼ် ၾေႊၾေႃႊဝႃႊရီႊ တင်းလိူၼ် မေႊ 2022။
ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းယႂ်ႇလူင်သေယိူင်းၸူးၵူၼ်းမိူင်း၊ တီႈတႄႇတင်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၺႃးတိုၵ်းတေႃးႁၢဝ်ႉႁႅင်းလႄႈ လႆႈထွႆၶဝ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇလွႆ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈၵႂႃႇသွၼ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း။
ပႅၵ်ႇသမ်ႉမီးလွင်ႈသုတ်ႈႁူၼ်ထွႆလင်သေတႃႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၶဝ်ၶိုၼ်းၶွၼ်ႈၵၼ် ၼႂ်းလၢႆ ပီမႃးၼႆႉသေ သိုပ်ႇထႅမ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈတီႈထႅင်ႈ။
မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉပႃႈတႂ်ႈၼႆႉသိုပ်ႇတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်တိတ်းၸမ်-
- တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းထၼု (The Danu People’s Liberation Army (DPLA)
- တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမိူင်းထၼု (The Danu State National Defence Army (DSNDA)
- သွင်တပ်ႉၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းထၼု (Two Danu PDF battalions)
- ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ယႂႃႇငၢၼ်ႇ (The Ywangan PDF)
- ၸုမ်းသိုၵ်းမုတ်းၼူၵ်ႉငမ်းယဵၼ် (The Joe Phyu Urban Guerrilla Force)
ၸုမ်းၽိုၼ်ႉတၢင်ႇတီႈၵေႃႈမႃးႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ သေႁူမ်ႈၸွမ်းတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပႃးၸဵမ်-
- သိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းပွတ်းၵၢင် (The Central Revolutionary Coalition-People’s Liberation Army (CRC-PLA)
- သၢႆသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းႁေႃၶမ်းမေႃႇ (The Maw Bayin Column PDF)
3. ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႂ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈႁိမ်းႁွမ်း
တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်တပ်ႉၸုမ်းလူင် (တပ်ႉမ) 55 ဢၼ်ပၵ်းယူႇတီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလေႃႉ (ၵလေႃး) သေမႃးတူင်ႉၼိုင်ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်း ယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ၼွၵ်ႈသေတပ်ႉၸုမ်း လူင် 55 ယဝ်ႉယင်းမီးတပ်ႉၸုမ်းလူင် 99 ဢၼ်ပၵ်းယူႇတီႈ မဵတ်ႉထီႉလႃႇ ၼၼ်ႉမႃးႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းယူႇမၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်။
ၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇဢၼ်မႃးၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယႂႃႇ ငၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ် ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ ပျူႇသေႃးထီး ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈသွၼ်ပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းပီ 2022 ၼၼ်ႉၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉဢမ်ႇမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 2022 မႃးသိုၵ်း မၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 ၶဝ်မႃးပၵ်းတပ်ႉဢဝ်တီႈယူႇၼႂ်းဝတ်ႉ/ၵျွင်း ဝၢၼ်ႈပႄးယိၼ်းတွင်ႇ ဢၼ်မီးတၢင်းၸဵင်ႇၶွပ်ႇၸၢၼ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 2022 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 ၸင်ႇၶႂၢၵ်ႈပၵ်းတပ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈၼႂႃးပၢၼ်းၵျီး ဢၼ်မီးတၢင်းႁွင်ႇဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။
ၼႂ်းၵျွၵ်ႉၵူႇ ဢၼ်မီးတၢင်းႁွင်ႇဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၵွင်ႈလူင် 349 လႄႈ ၶလယ 292 ဢၼ် ပၵ်းတီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ဝူဝ်း ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၵွင်ႉၸူးၵျွၵ်ႉၵူႇ-ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ၶဝ် ယိုဝ်းလူင်ၵႂႃႇ ၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း ၵႃႈဝႃႈ ၵႃႈပဵၼ်။
4. လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယႃႉၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးလုၵွႆ၊ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ သွၵ်ႈ တဝ် ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတီႈဢေႇသုတ်း 205 လင်လႄႈ သုမ်ႉသွင်း 7 လင်ၼႂ်း 10 ဝၢၼ်ႈ/ပွၵ်ႉ ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ ဢၼ်ၼႃႈလိၼ်တိတ်းၸပ်းဝဵင်းတႃႇသီႇ ၼႂ်းၵႄႈလိူၼ်မေႊ 2022 လႄႈ တီႊသိမ်ႊပိူဝ်ႊ 2024။
လွင်ႈၼႆႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၸႂ်ယိူင်းၸူးႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ၼႄးဝႃႈ ၸွႆႈထႅမ်ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်း မိူင်း PDF၊ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်တင်းၸုမ်း PDF လႄႈသုၼ်ႇတူဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ႁူမ်ႈၸွမ်းၼႂ်းပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်ယုင်ႈဢူၼ် Civil Disobedience Movement (CDM) ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းလိူၼ် မေႊ 2022 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇယိူင်းၸူးႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂႃးပၢၼ်းၵျီး၊ ဢဝ်ၾႆး ၸုတ်ႇၽဝ် ႁိူၼ်း 11 လင်ၸိူဝ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၼႄၵၢင်ၸႂ်လူၺ်ႈလၢႆးငမ်းယဵၼ် ဢမ်ႇၼၼ်ၸိူဝ်းၶဝ် ထၢင်ႇထိူမ် ဝႃႈ မီးလွင်ႈၵွင်ႉၵၢႆႇၸွမ်း ၸုမ်း PDF။ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းႁႃႈၵေႃႉၸိူဝ်းႁိူၼ်းၶဝ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုတ်ႇၽဝ်ၼၼ်ႉၺႃးတိမတ်ႉသေ သႂ်ႇၶွၵ်ႈ 6 ပီ ဢဝ်တၢင်း ၽိတ်းဝႃႈၽိတ်းၼႂ်းပၵ်းပိူင်ၽူႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။
မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2022 လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢမ်းၽႄႈၵႂၢင်ႈၵႂႃႇထိုင် လၢႆ လၢႆဝၢၼ်ႈလႄႈဝၢႈၼ်ႈၸိူဝ်းယူႇလွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉတီႈဢၼ်ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ႁွမ်ဢဵၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈပႆႇဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ် ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသွၵ်ႈတဝ်လၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းမီးၵႃႈၶၼ်မိူၼ်ၶမ်း၊ ငိုၼ်း လႄႈ ၶူဝ်းႁိူၼ်းၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ၊ ၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵေႃႈယႃႉၵွႆယဝ်ႉသေ ဢဝ် ၾႆးၽဝ် ပႅတ်ႈႁိူၼ်းတင်းမူတ်း။ လွင်ႈ ၸိူဝ်း ၼႆႉတိုၼ်းမီးလၵ်းထၢၼ်/သၢၵ်ႈသေႇၵွပ်ႈဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၽဝ်ယဝ်ႉၶိုၼ်းပွၵ်ႈၵႂႃႇတူၺ်းဝႃႈၸွင်ႇႁိူၼ်းမႆႈမူတ်းဢမ်ႇမႆႈ မူတ်း လႄႈသင်ဝႃႈ ယင်းပႆႇမႆႈမူတ်းၸိုင် ၶဝ်ၶိုၼ်း ဢဝ်ၾႆး ၽဝ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝၼ်းထိ 3-4/5/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄပိုၼ်ႉတီႈ Local Defense Force (LDFs) ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ် ၼႂ်းထိူၼ်ႇတီႈၼိုင်ႈဢၼ်ပဵၼ်လႅၼ်လိၼ် ယႂႃႇငၢၼ်-တႃႇသီႇ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဝၼ်းထိ 6/5/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈ မျႅတ်ႉၶႃးဢိၼ်း။ ၵႂႃႇတိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေတၢင်ႇထီးၵွင်းမူး၊ ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ငိုၼ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈလူႇမႃးတီႈပွႆးတၢင်းလူႇၼၼ်ႉသေ တိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼၢင်း ယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ သိုပ်ႇၵႂႃႇဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ် ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 15 လင်ထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းပႆႇလူတ်းယွမ်းလွင်ႈယႃႉလုၵွႆၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢႆလၢႆဝၢၼ်ႈ သေဢမ်ႇၵႃး ယင်းပၢႆ ယိူင်းၸူးသုမ်ႉ သွင်း တီႈယူႇပိုင်ႈဢိင်သဝ်းၼွၼ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၶွင်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၸိူဝ်းယူႇ ၸွမ်း ၼိူဝ်လွႆ လႄႈၼႂ်းထိူၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 7/1/2024 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင်(တပ်ႉမ)55 ႁူမ်ႈတင်းၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေပိုတ်ႇ ၼႃႈသိုၵ်းႁိမ်းၼမ်ႉပၢၼ်းလွင်ႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈသုမ်ႉသွင်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ်ႁဵတ်းဝႆႉၸွမ်းသၢႆၼမ်ႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းႁႅမ်ၵိၼ် ဝူဝ်းတူဝ်ၼိုင်ႈ ၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇ ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ။
ဝၼ်းထိ 17/3/2024 သၢႆသိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသၢႆၼိုင်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇ လႄႈဝၢၼ်ႈၼွင်ပိၼ်ႇသႃႇ ပိူဝ်ႈတႃႇႁႃ ၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပဵၼ်သိုၵ်းၶဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈၽွင်းတေထိုင်ၼွင်ပိၼ်ႇသႃႇၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်တင်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႈ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းထိ 18/3/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈ ၼွင်ပိၼ်ႇသႃႇလႄႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇသေ ယႃႉၵွႆႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈႁႅမ်ၵိၼ်သတ်းလဵင်ႉၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ လၵ်ႉသွၵ်ႈတဝ်ဢဝ် ၶူဝ်းလူႇတၢၼ်းတီႈဝတ်ႉ/ၵျွင်း ၵျွၵ်ႉတေႃႇ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇမူၵ်းယူႇၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ယႂႃႇငၢၼ်ႇ-တႃႇသီႇ။ ဢၼ် ၵၢမ်ႇႁၢႆႉၽွင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းယူႇၼၼ်ႉတႄႉ မႄႈပႃးတွင်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမၼ်းတူၵ်း ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းႁိူၼ်းၶဝ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ၼၼ်ႉ တိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇႁတ်းမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်လႆႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၶဝ်ႈလွႆ ဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉသေ လႆႈဝႃႈတူၵ်းတၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတူၵ်းၵိၼ်းတေႉတေႉ။
လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ဝၢၼ်ႈမိၼ်းပလွင်ႇ
ဝၼ်းထိ 21/12/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 100 ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈမိၼ်းပလွင်ႇ ဢၼ်မီးတၢင်း ၸၢၼ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ၽွင်းတိုၵ်ႉမႃးၸွမ်းတၢင်းၼၼ်ႉမႃးႁိုၵ်ႉၺႃးသႂ်ႇၸုမ်း ၵႅတ်ႇၶႄပိုၼ်ႉတီႈ လႄႈ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈထၼု (DSNDA) သေလႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်။
ဝၢႆးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇၶဝ်ၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈမိၼ်းပလွင်ႈသေ ထိုင်မႃးၵၢင်ၼႂ်ဝၼ်းထိ 22/12/2024 မွၵ်ႈ 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ဝၢၼ်ႈမိၼ်းပလွင်ႇတင်းမူတ်း၊ ႁိူၼ်းတင်း 170 လင်လုၵွႆ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸွမ်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း Jet fighter လႄႈၶိူင်ႈမိၼ် မႅင်းမီႈပွႆႇမၢၵ်ႇၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈလွႆ ႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈလုၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 800 လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇႁူၺ်ႈလွႆလႄႈဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းသေတိုၵ်ႉလႆႈပၢႆႈမူၵ်းထိူၼ်ႇဝႆႉထိုင်တေႃႈ လဵဝ် ယင်းပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈ ၵွပ်ႈဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၵ်ႉ ယူႇသဝ်းဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။
5. သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢမ်းပၵ်းႁၢမ်းပိူင်၊ ၶႃၸႂ်လႄႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ
တၢမ်ၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး လႆႈၵဵပ်းႁွမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇမွၵ်ႈ 300 ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉ ၵုမ်းၵမ် တင်ႈတႄႇပီ 2021 ထိုင် 2024။ ၵူၼ်းမိူင်း 100 ပၢႆ တိုၵ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၵုမ်းၶင်ဝႆႉ သေ မၢင်ၸိူဝ်းၺႃးၶွၵ်ႈ ယဝ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉပႂ်ႉၶဝ်ႈလုမ်းတြႃးတႅပ်းတတ်းပၼ်တၢမ်ႇ။
သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈၸုမ်းပလိၵ်ႊ/ႁၢၼ် ၶဝ်ၸႂ်ႉလၢႆးႁၢဝ်ႈၵျၢမ်းသေ ၸႅတ်ႈထၢမ်လွင်ႈၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း (PDF)။ ၵမ်ႈၼမ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 90% ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃၸႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၵဵပ်းႁွမ်လိူင်ႈႁႃႈလိူင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၵုမ်းၶင်လႆႈၺႃး ၶႃၸႂ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထိုင်တၢႆ ဢမ်ႇၼၼ်ႁၢႆလၢႆဝႆႉ။
ဝၼ်းထိ 23/3/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇပိၼ်ႇ 9 ၵေႃႉသေ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈၶဝ် ၵပ်းသိုပ်ႇ ၵၼ်တင်းၸုမ်း PDF ၼႆယဝ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ်တီႈႁူင်းပလိၵ်ႊယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ပီႈၼွင်ႉ ၵူဝ်ႇတဵင်းထုၼ်း ဢႃယု 36 ၵေႃႉဢၼ်ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးလႆႈတၢႆၵႂႃႇတီႈ ႁူင်းယႃယႂႃႇငၢၼ်ႇ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝၼ်းထိ 28/3/2023။ ပီႈၼွင်ႉမၼ်းႁၼ်မႅၼ်ႈႁွႆႈပေႃႉထုပ်ႉၸွမ်းၼႃႈတႃ၊ ၶေႃး၊ ၶႅၼ်ၶႃ ၸိူဝ်းၼႆႉႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းၵိုၵ်းဝႆႉတီႈတူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆးၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ဝၼ်းထိ 30/6/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇတိမတ်ႉ ဢူးဝိၼ်းမွင်ႇ ဢႃယု 52 တီႈဝၢၼ်ႈလႂႃႉသိၼ်ႇ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးပဵၼ်ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ၸုမ်း PDF ၼႆသေဢဝ်တူဝ်ၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ်။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်တီႈ ၼႃႈ ႁိူၼ်းမၼ်းဝႃႈ လႆႈတၢႆၵႂႃႇၽွင်းၸႅတ်ႈထၢမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 2/7/2023 ၼႆသေ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ၶၢပ်ႈ တူဝ်တၢႆ ပၼ်ပီႈၼွင်ႉၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးၶိုၼ်း။
ဝၼ်းထိ 29/9/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉမႃႉၽူဝ်း ၼၢင်းယိင်းပႃးတွင်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈပႄးယိၼ်းတွင်ႇ သေဢဝ် ၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ်တီႈႁူင်းပလိၵ်ႊယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈမႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းပွႆႇပၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ လုၵ်ႈမၼ်းၼၢင်းတူၵ်းယဝ်ႉ။
ဝၼ်းထိ 29/5/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈယႃႉၼႄး၊ တိမတ်ႉ ၵုမ်းၵမ် ဢူးဢွင်ႇဝိၼ်း ပူႇၵၢင်ႉလႄႈ ၵူဝ်ႇဢွင်ႇၵျေႃႇဝိၼ်း ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈသေ မၢပ်ႇၼႄးၶဝ်ဝႃႈၶဝ်ၵွင်ႉၵၢႆႇၸွမ်းၸုမ်း PDF ။ တင်ႈတႄႇတိမတ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ၶဝ်မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈပႆႇဢဝ်လိူင်ႈၶဝ်သင်၊ ၶွၵ်ႈၵေႃႈပႆႇငိၼ်းဝႃႈဢဝ်သႂ်ႇ၊ ၶဝ်ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇငိၼ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်းဝႃႈ ၶဝ်ၵႂႃႇမီးၵႃႈလႂ်။
ဝၼ်းထိ 22/11/2023 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈသေၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈမႆႉ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈမျႅတ်ႉၶႃးဢိၼ်း။ ၵႂႃႇတိမတ်ႉ တေႃႇဢူင်ႇမႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢၼ်းတေႃႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႇသီႇ တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ႁူမ်ႈတင်းၵူၼ်းၸၢႆး 4 ၵေႃႉၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈမႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိမတ်ႉၶဝ်ၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ် တီႈ ဢွင်ႈၸႅတ်ႈထၢမ် တပ်ႉၸုမ်းလူင် 99 ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းမဵတ်ႉထီႉလႃႇ။ ၵၢမ်ႇႁၢႆႉလူင်လၢင်တႄႉ တေႃႇ ဢူင်ႇမႃႇ လႆႈတၢႆၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းထိ 24/11/2023 ၽွင်း တိုၵ်ႉၺႃးၵုမ်းၵမ်တူဝ်ဝႆႉ။
6. သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်း
ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလႆႈၵဵပ်းႁွမ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇလႄႈတႃႇသီႇ ၼႂ်းပီ 2023။
ဝၼ်းထိ 3-4/5/2023 ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်သွၵ်ႈတဝ်ထိူၼ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ယႂႃႇငၢၼ်ႇ-တႃႇသီႇ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇသေ ၵႂႃႇၽႃႇၺႃးသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄပိုၼ်ႉတီႈ LDFs ယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မျႅတ်ႉၶႃးဢိၼ်း ဝၼ်းထိ 6/5/2023။ ၽွင်းတေၵႂႃႇထိုင်ဝၢၼ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇၵၼ်ႉၸၼ်ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇသၢမ်ၵေႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇမူၵ်းယူႇၸွမ်းၼႂ်း ထိူၼ်ႇဝႆႉ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉႁွင်ႉႁွင်ႉႁႆႈႁႆႈယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းၼႂ်း ၼၢင်းယိင်း ႁိမ်းဝၢၼ်ႈ သေ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉဢၼ်ၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄပီႈၼွင်ႉမၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁူၵ်းၵေႃႉ ၵၼ်ႉၸၼ်ၶဝ်ၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႃႉမူဝ်းမူဝ်း(ၸိုဝ်ႈပွမ်) ဢႃယု 23 ၵေႃႉဢၼ်ႁႃၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း တီႈယႂႃႇငၢၼ်ႇ၊ မၼ်းၼၢင်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 တိမတ်ႉတီႈႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်မၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈယႂႃႇငၢၼ်ႇသေ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ပေႃႉထုပ်ႉ လႄႈၶႃၸႂ် ၵႃႈ ၼၼ်ႈ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ၺႃးတိမတ်ႉၵုမ်းၵမ်မိူၼ်မၼ်းၼၢင်းသေသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ၶိုၼ်းပွႆႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈ ၼႄဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ဢဝ်သၢႆႁၢင်ႉ(သၢႆႁတ်ႉဢႅဝ်) ပေႃႉထုပ်ႉလႄႈဢဝ် ဢဝ်မႆႉၸႅတ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈ တီႈ/ ယႄး ၶဝ်ၼၼ်ႉသႂ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းဢင်ႇၵႃႇမၼ်းၼၢင်း။ မၼ်းၼၢင်းၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 12 ပီ ၺႃးၶေႃႈၼႄးဝႃႈ ၽိတ်းပိူင် ၽူႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ မၢႆ 52 (ၵ) ၼႆယဝ်ႉ။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ပလိၵ်ႊတီႈႁူင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇၼႆႉဢမ်ႇပၼ်ၼၢင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉဢွၵ်ႇသိုဝ်ႉၽႃႈလွင်လိူတ်ႈ ႁူဝ် လိူၼ်ၼၢင်းယိင်းၶဝ် သင်ဝႃႈဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၸႂ်ၶဝ်။
7. သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းထၼု DPLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵူႇလႄႈဢၢင်ႇတေႃး ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2024။ သိုၵ်း DPLA ၸွႆႈသိုၵ်းလွႆ/ပလွင်ႈ TNLA ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း တိူင်းဝဵင်း လိူဝ်ႇ Mandalay PDF တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈတွင်းၶမ်း တၢင်းၸၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်း ၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၸူးတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတၢင်းႁွင်ႇၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸွမ်းသၢႆသဵၼ်ႈ တၢင်းလူင် ဢၼ်သူႇၸူးတွင်းၶမ်း။
ဝၼ်းထိ 18/12/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶူဝ်ၵျွၵ်ႉၵူႇ ဢၼ်မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းတွင်းၶမ်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉလုၵွႆ။
ဝၼ်းထိ 4/1/2025 ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း တီႈဝၢၼ်ႈတွင်ႇထဵၵ်ႉဢၼ်မီးတၢင်းၸၢၼ်းၵျွၵ်ႉၵူႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉ ၵွင်ႈလူင် 349 ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်းလူင်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢၢင်ႇတေႃး ၵႃႈဝႃႈၵႃႈပဵၼ်သေ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလုၵွႆၽွင်ႈ။
ၼႂ်းၵႄႈဝၼ်းထိ 6-16/1/2025 ၼၼ်ႉ မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းထၼု DPLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၽိဝ်ႇလႄႈဝၢၼ်ႈၶႄးၵျႃး။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၽိဝ်ႇမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လႄႈ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလုၵွႆသွင်လင် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်းၵႃႈပဵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/1/2025 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝၼ်းထိ 16/1/2025 ၶၢဝ်းယၢမ်း 12:37 ၵၢင်ဝၼ်းထိုင် 1:20 ၵၢင်ဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 31 လုၵ်ႈသေယၢမ်း 4 မူင်းဝၢႆးဝၼ်းသမ်ႉမႃးပွႆႇထႅင်ႈ 25 လုၵ်ႈ။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း 13 ၵေႃႉလႄႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇလုၵွႆ 8 လင်။
ဝၼ်းထိ 31/1/2025 သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလုၵ်ႈၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 99 သမ်ႉဢဝ်တရူၼ်ႊၶဝ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 လုၵ်ႈႁိမ်းပၢင်သဝ်းၽႅတ်ႉၶျွင်းဢၼ်မီးၼႂ်းထိူၼ်ႇတၢင်းတူၵ်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလုၵွႆ 3 လင် ။ ၽႅတ်ႉၶျွင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢၼ်လႆႈၶၢႆႉယွၼ်ႉဢၢင်ႇၵဵပ်းၼမ်ႉၽၢႆၵိၼ်းတႃး ဢၼ်ႁဵတ်းၼႂ်းပီ 1985 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
8. တွင်ႈထၢမ်ၵူၼ်းၺႃးပူၼ်ႉပႅၼ်လႄႈၽူႈႁၼ်တၢမ်တႃ
(1) လွင်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး
ဢၼ်ၵူၼ်းၺႃးၶဝ်လၢတ်ႈ
ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 34
ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၺႃးၽဝ် ဝၢၼ်ႈလႂႃႉသိၼ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶူင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
ဝၼ်းဢဝ်ၾႆးၽဝ် လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2023
ၶၢဝ်ႇလွင်ႈၶႃႈၵႂႃႇႁူမ်ႈၸွမ်းၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း (People’s Defense Force (PDF) ၼၼ်ႉႁူဝ်ႈဢွၵ်ႇသေ ႁဵတ်းမီးလွင်ႈၶိုၼ်းမႃးတွပ်ႇတႅၼ်းၵၼ်။ ပဵၼ်မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2023 ၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 9 မူင်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉ ၸုမ်းလူင် 55 လႄႈၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ ပိဝ်ႇသေႃးထီးၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 60 ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်း။ တႃႇ 50 ၵေႃႉယူႇဝႆႉတီႈတၢင်းၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ တႃႇ 10 ၵေႃႉၶဝ်ႈၵႂႃႇၸူးႁိူၼ်းၶႃႈ။ ဢွၼ်တၢင်း မိူဝ်ႈၶဝ်တေၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၶႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ် ဢဝ်ၵွင်ႈယိုဝ်းတၢင်းလင်။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်ၾႆး ၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉၶႃႈ။ ၵၢမ်ႇလီလႄႈၶႃႈဢမ်ႇယူႇႁိူၼ်း သင်ဝႃႈယူႇႁိူၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးသၢႆၸႂ် ယဝ်ႉဝၼ်းၼႆႉ။
(2) လွင်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး
ဢၼ်ၵူၼ်းၺႃးၶဝ်လၢတ်ႈ
ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 34
ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၺႃးၽဝ် ဝၢၼ်ႈလႂႃႉသိၼ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶူင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
ဝၼ်းဢဝ်ၾႆးၽဝ် လိူၼ်သႅမ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023
ႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉၶႃႈၺႃးၶဝ်ယႃႉၵွႆသေ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ၼႂ်းလိူၼ်သႅမ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023။ ဝၼ်းမၼ်း တႄႉၶႃႈဢမ်ႇတွင်းလီမႅၼ်ႈမွၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း 11 မူင်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ။ မၼ်းမိူၼ်မီးၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉ ၵႂႃႇမွၵ်ႇပၼ်ၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ ၶႃႈၵႂႃႇႁူမ်ႈ PDF။ သိုၵ်း မၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55 တင်းပိဝ်ႇသေႃးထီးၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇႁိူၼ်းၶႃႈ။ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်လွင်ႈၼႆႉ ၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵႆႉၵႆႉမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းယူႇ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ၾႆးၽဝ်ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈလၢႆလၢႆလင်ၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။
(3) လွင်ႈဢဝ်ၾႆးၽဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးလႄႈလၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်း
ဢၼ်ၵူၼ်းၺႃးၶဝ်လၢတ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢႆး
ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၺႃးၽဝ် ဝၢၼ်ႈၶၢႆႉယူႇမႂ်ႇ ၽႅတ်ႉၶျွင်း ႁိမ်းမႄႈၼမ်ႉပၢၼ်းလွင်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
ဝၼ်းဢဝ်ၾႆးၽဝ် 7/1/ 2023
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 7/1/2024 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်းၶႃႈ။ လွင်ႈဢၼ်ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉၵွပ်ႈဝႃႈဢွၼ်တၢင်း ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မႃးဢဝ်ႁိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇလႄႈ ၸုမ်း PDF ၶဝ်သမ်ႉၵႂႃႇဢဝ်ၾႆး ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈလုမ်းၶဝ်သေ ၶိုၼ်းဢဝ် ႁိူဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃးသူင်ႇႁဝ်းၶႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55၊ တပ်ႉၼမ်ႉသၢႆးၶၢဝ် လႄႈပိဝ်ႇသေႃးထီးဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႉထႅမ် ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်း။ ဢမ်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းသင်တင်းၸုမ်း PDF ၶဝ်သင်ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်ၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈသုမ်ႉသွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်တမ်ႇငႃႈႁႃပႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉသွင်သုမ်ႉ။
ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၶိုၼ်းႁႅမ်ဝူဝ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 2 တူဝ်ၵိၼ်၊ ဝူဝ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ဝူဝ်း ဢူးၵျေႃႇ ဢၼ်ယူႇတီႈၵုၼ် ငသီႇတီႇၶုၼ်ႇ။ ဝူဝ်းတူဝ်ၼိုင်ႈသမ်ႉပေႃးႁွမ်းတေၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ဢူးၵျေႃႇ သုမ်းဝူဝ်းသၢမ်တူဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၼပ်ႉပဵၼ်ငိုၼ်းတႄႉ ဢူးၵျေႃႇသုမ်းမွၵ်ႈ 1.5 လၢၼ်ႉၵျၢပ်ႈ။ ဢူးၵျေႃႇလႄႈ တမ်ႇငႃႈ ၸိူဝ်းသုမ်းသုမ်ႉသွင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၽဝ်ထၢၼ်ႇလႄႈႁႃပႃလဵင်ႉတွင်ႉ။ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ သင်ၸွမ်းၸုမ်း PDF ၊ တေၸွႆႈထႅမ် PDF ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးသင်။ ၶဝ်ပဵၼ် ၵူၼ်းထမ်းမႃးတႃး (ယူဝ်း ယူဝ်း) ႁႃၸဝ်ႉၵိၼ်ၶမ်ႈၵူၺ်း။ ပေႃးတေလၢတ်ႈတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၼ်းတင်ႈၸႂ်ပႄႉၵိၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
(4) လွင်ႈယႃႉလုလႄႈလႄႈလၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်း
ဢၼ်ၵူၼ်းၺႃးၶဝ်လၢတ်ႈ
ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 34
ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၺႃးၽဝ် ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇလႄႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းယႂႃႇငၢၼ်ႇ
ဝၼ်းဢဝ်ၾႆးၽဝ် 17/3/2024
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 17/3/2024 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈပိူဝ်ႈတႃႇမႃးၵဵပ်းသိုၵ်း။ သၢႆသိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉပႃးတပ်ႉၸုမ်းလူင် 55၊ ၶမယ 420 (ပႃႈတႂ်ႈတၸမ 99) လႄႈပိဝ်ႇသေႃးထီး။ ၶဝ်မႃးယွၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 20 ၵေႃႉတီႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇ လႄႈဝၢၼ်ႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇဢၼ်ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇယႃႉၼႄး။ ပေႃးသၢႆသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁွတ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇယႃႉၼႄး ၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်းၸုမ်း PDF ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ဢၼ်တၢမ်းမႃးမၼ်းတႄႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇလႄႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇ ၶဝ်လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး။ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၽူဝ်းတႃႇၼၢႆႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႇသီႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ႁႃပိုင်ႈႁူမ်ႈတီႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းသႃးၵျတ်ႉမႃႉ ဢၼ်မီးႁိၼ်းဝၢၼ်ႈတၵေႇတႅတ်ႉ သေ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈယူႇၼႂ်းဝဵင်းတႃႇသီႇ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇ ၵမ်ၼမ်တႄႉ ပၢႆႈၵႂႃႇၸူးဢွင်ႈ တီႈသွင်တီႈၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 120 ၵေႃႉပႃးတင်းၶႃႈ ဢၼ်ပၢႆႈထိုင်ဝၢၼ်ႈၽူဝ်းတႃႇၼၢႆႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉတေႃႇတႄႉ ပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ။
ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၺွင်ႇပိၼ်ႇသႃႇသေ ၵႂႃႇသွၵ်ႈတဝ်လၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူႈၸိူဝ်း ပႃးတင်းၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်လႄႈတၢင်ႇၸိူဝ်း။ ၶဝ်ႁႅမ်ၵိၼ်ၵႆႇ၊ ပဵတ်းလႄႈမူ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။ မိူဝ်ႈၶဝ်ၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈ ၵျွၵ်ႉတေႃႇ ၼၼ်ႉၶဝ်သွၵ်ႈတဝ် ၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်းသေ လၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းလူႇတၢၼ်းတီႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းၵျွၵ်ႉတေႃႇၵႂႃႇပႃး။ ႁွႆးသွၵ်းတိၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉပေႃးၸွတ်ႇၸေး ၵႂႃႇသဵင်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇထွတ်ႇသွၵ်းသင်။ ၶဝ်ယင်းပၢႆသွၵ်ႈတဝ်ယႃႉၵဝ်း ႁၢၼ်ႉၶၢႆ/သတူဝ်းဢၼ်မီးၼႂ်းၵၢင်ဝၢၼ်ႈသေ မီးငိုၼ်းႁၢႆ 2.5 လၢၼ်ႉၵျၢပ်ႈ။ မႄႈမၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢၼ်ပၢႆႈၸွမ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈလႄႈလႆႈ တၢႆၵႂႃႇၸွမ်းလုၵ်ႈမၼ်း ၼၢင်းယွၼ်ႉယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတူၵ်းၵိၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေႃႇထိုင်တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယင်းလွမ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈၶိုၼ်းထႅင်ႈယူႇ။ ႁဝ်းတိုၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၼွၼ်းလပ်းယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၵေႃႈ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢင်ၸိူဝ်း ယင်း ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
(5) လွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်
ဢၼ်ၵူၼ်းၺႃးၶဝ်လၢတ်ႈ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉဢၼ်ၺႃးၵုမ်းၶင် ဢႃယု 42
ဢွင်ႈတီႈၵၼ်ႉၸၼ် ႁူင်းယႄးယႂႃႇငၢၼ်ႇ
ဝၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ် ႁၢင်ပီ 2023
ၶႃႈယၢမ်ႈၺႃးတိမတ်ႉသေ တူၵ်းၶွၵ်ႈမႃးယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ မႃႉမူဝ်းမူဝ်း (ၸိုဝ်ႈပွမ်) တႄႉၺႃးတိမတ်ႉဝၢႆး ၶႃႈသေ ဢဝ်သႂ်ႇၶွၵ်ႈလဵဝ်ၵၼ် တင်းၶႃႈ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းဢၼ်မႃႉမူဝ်းမူဝ်းၺႃးတိမတ်ႉၼၼ်ႉ ၶူဝ်းၼုင်ႈမၼ်းၼၢင်းပေႃးယွၵ်းယုင်ႈၵႂႃႇသဵင်ႈ။ မၼ်းၼၢင်းၺႃးတိၺွပ်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းသေၺႃးပေႃႉပေႃႉထုပ်ႉထုပ်ႉ။ သိူဝ်ႈတၢင်းၼိူဝ်မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈသဵၵ်ႇၵႂႃႇမူတ်း။ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈ ၶဝ်မႃးႁွင်ႉမၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ်။ ဢမ်ႇၵႃးပလိၵ်ႊ/ယႄးၵူၺ်း ၵူၼ်းဢၼ် ၼုင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းၵေႃႈပႃး။
မိူဝ်ႈသၢမ်ဝၼ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းၼၢင်းၶိုၼ်းမႃးၼႂ်းၶွၵ်ႈၶင်မိူၼ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉထိုင် ဝၼ်းထူၼ်ႈသီႇမိူဝ်ႈ ၶဝ်ဢဝ်မၼ်းၼၢင်း မႃးပွႆႇၼၼ်ႉသမ်ႉပေႃးၶႂ်ႈလပ်းသိင်ႇယဝ်ႉ။ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈႁႆႈ။ ၽိူဝ်ႇၶႃႈထၢမ်မၼ်းၼၢင်းဝႃႈ ပဵၼ်သင်ၼႆ မၼ်းၼၢင်းပိုတ်ႇၼႄဢူၵ်းမၼ်းၼၢင်းသမ်ႉပေႃးၸမ်ႉမၢၼ်ႉလႅင် မီးႁွႆးၵႂႃႇသဵင်ႈ။ ၶဝ်လွၼ်ႈသိူဝ်ႈမၼ်းၼၢင်းဢွၵ်ႇသေ ပေႃႉ ထုပ်ႉၸွမ်းဢူၵ်းလႄႈဢႅဝ် ယွၼ်ႉဢမ်ႇတွပ်ႇၵႂၢမ်း ထၢမ်ၶဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းၼၢင်းၺႃးၶဝ်ပၢပ်းၵႅမ်ႈလၢႆလၢႆၵမ်း။ ၶဝ်လၢတ်ႈမၼ်း ၼၢင်းဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇတွပ်ႇ ၵႂၢမ်းထၢမ်ၶဝ်ထႅင်ႈ ၶဝ်တေသူင်ႇၵႂႃႇတီႈႁူင်းၸႅတ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းၸႅတ်ႈထၢမ်ၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းဝၼ်းထူၼ်ႈႁႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်မႃးဢဝ်တူဝ်မၼ်းၼၢင်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇတင်ႈတႄႇၵၢင်ဝၼ်းသေ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၼၢင်းပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းမၼ်းၼၢင်းပေႃးဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈဢၢၼ်ႈဢၢၼ်ႈၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈၵၢင်ၼႂ် တေလၢႆႈၶွၵ်ႈမၼ်းၼၢင်းၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈၵေႃႈႁႆႈ မၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈၼႄပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းႁင်းမၼ်းၼၼ်ႉတင်းၶိုၼ်း။ မၼ်းၼၢင်းၺႃးၶဝ်ဢဝ် မိုဝ်း ထုပ်ႉ၊ မတ်ႉမၼ်းၼၢင်းဝႆႉယဝ်ႉ ဢဝ်မႆႉ ဢၼ်ယႄးၶဝ် ၸႅတ်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉ သဵတ်ႈသႂ်ႇၼႂ်းဢင်ႇၵႃႇမၼ်းၼၢင်း။ ၶဝ်လၢတ်ႈမၼ်းၼၢင်းဝႃႈ ထႅင်ႈလၢႆ ဝၼ်းမႃးသင်ဢမ်ႇတွပ်ႇၵႂၢမ်းသင် ၶဝ်တေၵၼ်ႉၸၼ်မၼ်းၼၢင်းၼႆယဝ်ႉ။
ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ဢင်ႇၵႃႇမၼ်းၼၢင်းဢွၵ်ႇလိူတ်ႈဢွၵ်ႇယၢင် သိၼ်ႈမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈလိူတ်ႈၸုမ်ႉၸုမ်ႉဝႆႉ။ ထိုင်ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ၶဝ်ဢဝ်မၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇထႅင်ႈတၢင်ႇတီႈယဝ်ႉလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉႁူႉၸွမ်းငဝ်း လၢႆးမၼ်းၼၢင်းထႅင်ႈယဝ်ႉတင်ႈတႄႇ ၼၼ်ႉမႃး။ ၶႃႈၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ပီၶိုင်ႈၵူၺ်းလႄႈလႆႈဢွၵ်ႇၸဝ်ႉဢိတ်းၼိုင်ႈ။
