ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး
ဝၼ်းထိ 28/11/2023
ငူၺ်ႇယီႇပလႄး တႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ထၢင်မႂ်ႇ တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇလူင်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်း ႁွင်ႇသိုပ်ႇ လၢမ်းၽႄႈ
တင်ႈတႄႇၸဝ်ႉလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊမႃးၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းမိူင်ႁႄႈ Mandalay Distribution & Mining ဢၼ် ယူႇပႃႈတႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး သေမီးလွင်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တႄႇၶုတ်း ထၢၼ်ႇ ႁိၼ် ထၢင်မႂ်ႇတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉဢိူင်ႇၼမ်ႉမ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် ႁၵ်ႉသႃ မႅတ်ႇပႅင်းမႃး၊ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ဢမ်ႇထွမ်ႇၵၢင်ၸႂ် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်းသေဢမ်ႇၵႃး ထႅင်ႈၾၢႆႇ ၼိုင်ႈ ၵေႃႈမႅၼ်ႈၽွင်း ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ် ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ။
ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉဢဝ်ရူတ်ႉၸူင်/ၶုတ်းသၢမ်လမ်းသေ တႄႇၶုတ်းတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ဢၼ်ပဵၼ်ထိူၼ်ႇၶိူဝ်းႁူဝ်ၼမ်ႉ တီႈဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈလႄႈလႆလေႃႇလဵင်ႉႁႆႈၼႃး ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး 3,000 ပၢႆ၊ ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၶဝ်လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢဝ်ၼမ်ႉတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼႆႉ လႆလေႃႇလဵင်ႉပၼ်ႁႆႈၼႃးဢၼ်မီး ဢေႊၵႃႊ ၼပ်ႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။
ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်တႄႇၸၢမ်းၶုတ်းႁႃထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2021 ဢဝ်ၼမ်ႉ မျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ လူလၢႆၶေႃႈလႆႈၸႂ်ဢၼ်လႆႈတူၵ်းလူင်း ၵၼ်ဝႆႉၸွမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 5/9/2023 ၼႆႉၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶဝ် ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမ 250 ၵေႃႉသေလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်လႆႈၶႂၢင်ႉၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈ လူင် ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ 5 ပီသေလႆႈဝႆႉတႃႇ 2,796.75 ဢေႊၵႃႊ ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမယဝ်ႉလႄႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တေတႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/9/2023 ၼၼ်ႉ တူဝ်တႅၼ်းၶွမ်ႊပၼီႊ ၶဝ်လၢတ်ႈတီႈထဝ်ႈႁႆႈထဝ်ႈၼႃး ထုင်ႉၼမ်ႉမဝႃႈ ပေႃးလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉသဵင်ႈ တေတႄႇၶုတ်းတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ၼႆသေဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 25,000,000 ၵျၢပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်ယဝ်ႉဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ၵႃႈ “လုသုမ်း”။ ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းႁႆႈၼႃးၺႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းၸဝ်ႈလႂ် 300,000 ၵျၢပ်ႈၵူၺ်းသေ ၸဝ်ႈၼႃးမၢင်ၸိူဝ်းလႆႈၵေႃႉလႂ် 50,000 ၵျၢပ်ႈၵူၺ်း။
ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉလွမ်ၵူဝ်ႁူဝ်ၼမ်ႉၼႃးၾႃႉ တေထုၵ်ႇယႃႉၵွႆ ၵွပ်ႈဝႃႈမိူဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် တႄႇၸၢမ်းၶုတ်းတူၺ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉပေႃးႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၸမ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈတႄႇၸၢမ်းၶုတ်း သေဢဝ်ၶီႈလိၼ်ၵွင်ဝႆႉတီႈၼႂ်းႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼၼ်ႉ ၶူၺ်လိၼ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇဢိုတ်းတၼ်ပႅတ်ႈသၢႆမႄႈၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၶဝ် ပိုင်ႈဢိင်မႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇပေႃးလႆႈၶဝ်ႈႁႆႈၶဝ်ႈၼႃးၼမ်။
ထၢင်ၶုတ်းထၢၼ်ႇမႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ထၢင်ထူၼ်ႈသီႇယဝ်ႉ ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၶဝ်ၶုတ်းၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမ တီႈဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်တႄႇၶုတ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼႂ်းပီ 2004 သေႁူမ်ႈၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပၢၼ် ၼဢၽ ၶုတ်းၽွင်းၼၼ်ႉ။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းမႃး ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတင်းၼမ်၊ ပႃးၸဵမ်လူမ်းလႄႈၼမ်ႉဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသႂ်၊ လုသုမ်းႁႆႈၼႃးလႄႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇလူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ။
တင်ႈတႄႇၸဝ်ႉပီၼႆႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ် ႁႃတၢင်ႇလိၵ်ႈၸူး ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၼႃႈတီႈၼၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၸွႆႈၵိုတ်းပၼ်လွင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇ ႁိၼ်။ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၵ်းလၵ်းပႃႉလိၵ်ႈ ၸွမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉသေ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၵိုတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမလႄႈ တိုၵ်း သူၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်း ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄးၶဝ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပႃးၸဵမ် လိၼ် ယၢင် (ၽိလတ်ႉမြေႇ)လႄႈၵိူဝ်ဝၢၼ် သိၼ်ႊသျူၺ်ႇလီႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။
ပဵၵ်ႉသမ်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီ သၢမ်ပီႈၼွင်ႉ (ပလွင်ႈ၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ ရၶႅင်ႇ) ၶဝ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း 1027 မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27/10/2023 ၼၼ်ႉယူႇသေတႃႉ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ယင်းသိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ထၢင်မႂ်ႇယူႇ၊ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼၼ်ႉသိုပ်ႇလၢမ်းၽႄႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်သေႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တင်းၼမ် တင်း လၢႆၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းသီႇပေႃႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 30/10/2023 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းၶဝ်ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်းၸူးဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပွင်ႈ တၢင်းၸၢၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 400 ပၢႆလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇပိုင်ႈႁူမ်ႈတီႈၼမ်ႉမ ဢၼ်ယူႇႁၢင်ႇၵၼ်မွၵ်ႈ 5 လၵ်း တၢင်းၸၢၼ်း ၼမ်ႉပွင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈ သိုပ်ႇတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ႁပ်ႉထွမ်ႇဢဝ်ၵၢင် ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်မၼ်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ဢမ်ႇ ၵမ်ႉၵွႆးၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမၵူၺ်း ပႃးတင်းတၢင်ႇတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ပႃးၸဵမ်တီႈၵႄႇသီႇ/ၵေးသီး တီႈဢၼ် မၼ်းၶိုင်ဢွၵ်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ဢဝ်ပဵၼ်ႁႅင်းတီႈႁူင်းလဵၵ်းလွၼ်ႉပၢင်ပႅၵ်ႇ တီႈႁူဝ်ပူင်းသေ ၵမ်ႉၸွႆႈၼႂ်း ႁူင်း ႁဵတ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်းသူၼ်း ထိုင် ၽူႈၸိူဝ်းၸႂ်ႉ တိုဝ်းၶူဝ်းၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄး မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉဢွၼ်ၵၼ် မိပ်ႇဢီးလႄႈ သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၸႂ်ႉ တိုဝ်းၶူဝ်းၶွင်မၼ်း။
ၶၢဝ်းတၢင်းၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး သိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမ ပီ 2023
| လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 2023 | ၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉၼမ်ႉမ 100 ပၢႆ ပႃးၸဵမ်ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၸိူဝ်းႁႆႈၼႃးၶဝ်ယူႇႁိမ်းၸမ် ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တီႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းၼမ်ႉမ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁႃလွၵ်း လၢႆးသၢၼ် ၶတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမ။ ၸိူဝ်းၶဝ်လႆႈ ၵၼ်သေ တႅမ်ႈလိၵ်ႈ ယိုၼ်ႈၸူး ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉ သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၸွႆႈၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်သေ လႆႈၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပႃႇတီႇ မႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ယဝ်ႉဢဝ် လိၵ်ႈယိုၼ်ႈတၢင်ႇၼႄ။ |
| လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2023 | ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃးၼမ်ႉမ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵႂႃႇဝၢၼ်ႈႁႆး ငဝ်ႈငုၼ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA သေလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸၼ်ႉသုင်, CEC ၶွင် SSPP ၸဝ်ႈၼိုင်ႈသေ လႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၼႄတၢင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈ ငူၺ်ႇယီႇ ပလႄး ၶုတ်းထၢၼ်ႇ ႁိၼ်သေ ဢမ်ႇထွမ်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ၸဝ်ႈ ႁႆႈၼႃးၶဝ် လႆႈတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ SSPP ၸွႆႈၵိုတ်းပႅတ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼၼ်ႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸၼ်ႉသုင် CEC ၶွင် SSPP ၸဝ်ႈၼၼ်ႉတွပ်ႇလၢတ်ႈၶိုၼ်း ဝႃႈ “သင်ဝႃႈသူၶဝ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း ႁပ်ႉ လွင်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၸိုင် ယႃႇပေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ၶဝ်။ လၢတ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ထွၼ်ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၶိူင်ႈ ၶုတ်း ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၶဝ်ဢွၵ်ႇမိူဝ်းမူတ်းလႄႈ။ သင်ဝႃႈၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ် သူ ၶဝ်တုၵ်းယွၼ်းၸိုင် ၶိုၼ်းမႃးၸူးၵဝ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ |
| လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 5, 2023 | တူဝ်တႅၼ်းၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ၼႂ်းၼမ်ႉမသေ ႁႃ တၢင်း ႁူၺ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈပၼ်ၶဝ်တႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ။ |
| လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 4, 2023 | ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸၼ်ႉသုင် CEC ၶွင် SSPP ၸဝ်ႈၼၼ်ႉမႃးႁူပ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမ သေလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းထုင်ႉ ၼမ်ႉမလႄႈလၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်သေ ႁႃ တၢင်း ႁူမ်ႈ မိုဝ်းၸွမ်း ၸုမ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း CBOs/CSOs ၶဝ်သေသၢၼ်ၶတ်း ၵႂႃႇ။ |
| လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 5, 2023 | ဢူးၸေႃႇဝိၼ်း (ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး)၊ ၸၢႆးမွင်ႇ (ၽူႈ ၸတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း) လႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် မႃး ႁူပ်ႉ ထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 250 တီႈၼမ်ႉမ ဝၢၼ်ႈလူင်။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ “ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇၽွမ်ႉ ၸွမ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊႁဝ်းလႆႈၶႂၢင်ႉၶုတ်းတီႈလူင် ပွင်ၸိုင်ႈမႃးယဝ်ႉလႄႈႁဝ်းၶဝ် တေသိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃး ၾႃႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ” ၼႆ။ ၶဝ်ဢဝ်ၽိုၼ်မိူၼ် ဝႂ်ၶႂၢင်ႉသိုပ်ႇၶုတ်းထႅင်ႈ 5 ပီ ဢၼ်မၢႆ ဝၼ်းပဵၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2023 ၼၼ်ႉၼႄ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈ ၼႃးၶဝ်။ လိၵ်ႈၼၼ်ႉလုၵ်ႉတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾၢႆႇႁၵ်ႉသႃ မႅတ်ႇပႅင်း ၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝ ဢၼ်ပၼ်ၶႂၢင်ႉၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ပၼ်တီႈ Mandalay Distribution & Mining ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်ယူႇပႃႈတႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ငူၺ်ႇယီႇပလႄး တႃႇတီႈလိၼ်တၢင်းၵႂၢင်ႈ 2,796.75 ဢေႊၵႃႊ ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမ (သိုပ်ႇပၼ် ၶႂၢင်ႉမႃးတီႈ လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2020 မိူဝ်ႈဝႂ်ၶႂၢင်ႉၶုတ်းၶဝ်မူတ်းယဝ်ႉ ၼၼ်ႉမႃးထိုင်လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2025)။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇ ၽွမ်ႉ ၸွမ်းလွင်ႈတေၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸဝ်ႈၼႃႈ တီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်ၸင်ႇ ၵႆႉၵႆႉလူင်းၵႂႃႇတီႈၼမ်ႉသေ ႁႃတၢင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပဵၼ်ၸုမ်း ပဵၼ် ၸုမ်း ယဝ်ႉ ႁႃတၢင်းႁူၺ်းႁႂ်ႈၽွမ်ႉၸွမ်းၶဝ်။ |
| လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 15, 2023 | တူဝ်တႅၼ်းၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် မႃးႁူပ်ႉထူပ်းထဝ်ႈႁႆႈထဝ်ႈၼႃး ထုင်ႉၼမ်ႉမသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်တေတႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉယဝ်ႉ ပေႃး လိူၼ် ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊသဵင်ႈ။ တူဝ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ဢဝ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 25,000,000 ၵျၢပ်ႈသေလၢတ်ႈဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ် ၵႃႈဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလႄႈလုလႅဝ် (သေႁၢႆ)။ ငိုၼ်း ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမႅင်ႇပၼ်ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းႁႆႈၼႃးၺႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႉလႂ် 300,000 ၵျၢပ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႉလႂ် 50,000 ၵျၢပ်ႈ။ |
| လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 1, 2023 | ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၼမ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးထူပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမသေ လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈသင်ဝႃႈ ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႆႈၼႃးၸိုင် ၶဝ်တေဢဝ်ၼမ်ႉ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၶွင်း (ၾၢႆႇၼိူဝ် ၼမ်ႉမ) ၼၼ်ႉ မႃးလဵင်ႉပၼ်ႁႆႈၼႃး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇ ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈ ၼႆႉၵွပ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၶွင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်လႄႈ တေလႆႈ တေႃႇ တေႃႈ မႃးၸူးႁႆႈၼႃး တင်းၼမ်။
မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းထိ 1 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ဢဝ်ပၢႆႉ တႅမ်ႈ ပႃးလိၵ်ႈသေသၢၼ်ၶတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် သေ ပၵ်းၸွမ်းၼႂ်း ၸႄႈ ဝဵင်း သီႇပေႃႉ လႄႈ တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇသိုဝ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶူဝ်းၶွင် ငူၺ်ႇ ယီႇပလႄး။
|
| လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 | ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ၼမ်ႉမၶဝ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈယိုၼ်ႈၸူး ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉ သိုၵ်း ၸိုင်ႈ တႆး SSPP/SSA တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈၸွႆႈၵိုတ်းပႅတ်ႈ လွင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇ ယီႇပလႄး ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼမ်ႉထုင်ႉၼမ်ႉလႄႈ လွင်ႈၶဝ်သိုပ်ႇၶိုင်လၢႆးယွၵ်ႇ လႅၼ်တေဢဝ်ၼမ်ႉ ပၼ် ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ။ |
ၵူၼ်းမိူင်း 400 ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထိုင်ၼမ်ႉမ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်းတီႈၼမ်ႉပွင်ႈ တၢင်း ၸၢၼ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ
မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ဝၼ်းထိ 29/10/2023 သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ (MNDAA) ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီ သၢမ်ပီႈၼွင်ႉ (ပ လွင်ႈ၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ ရၶႅင်ႇ) ၶဝ်ႈယိုဝ်းလုမ်းပလိၵ်ႊ/ႁၢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈၼမ်ႉပွင်ႈ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉၵၢင်ဝၼ်း သိုၵ်း မၢၼ်ႈဢၼ်ပၵ်းယူႇတီႈၼမ်ႉပွင်ႈၶိုၼ်းယိုဝ်းတွပ်ႇသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶိုၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 1,000 လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇပိုင်ႈႁူမ်ႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းၵၢင်ဝဵင်းလႄႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းဝူၺ်ႇလုဝုၼ်ႇ ၼႂ်းၼမ်ႉပွင်ႈ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 30/10/2023 ၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း (Jet fighter) မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈၼမ်ႉပွင်ႈ သေတိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈလုၵွႆ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ တင်းပၢင် တိုၵ်း သိုပ်ႇလၢမ်းၽႄႈၼႂ်းၼမ်ႉပွင်ႈသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵမ်ႈၼမ်လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇ ၵူႈ ႁူးၵူႈတၢင်း ပႃးၸဵမ်တၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈၼမ်ႉမ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 400 ပၢႆၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈၼမ်ႉပွင်ႈမႃးပိုင်ႈႁူမ်ႈတီႈၼႂ်းထုင်ႉဢိူင်ႇၼမ်ႉမ ၼၼ်ႉမီး ၼင်ႇ ပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ
| ဢွင်ႈတီႈၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉမ | ႁူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး |
| ဝတ်ႉ/ၵျွင်းၼမ်ႉ | 57 |
| ဝၢၼ်ႈလူင် | 133 |
| ဝၢၼ်ႈပဵင်းသၢႆး | 18 |
| ဝၢၼ်ႈၼႃးၼၼ်း | 41 |
| ဝၢၼ်ႈၼွင်ၼူၺ်း | 110 |
| ဝၢၼ်ႈၵုင်းပဝ်း | 45 |
| ဝၢၼ်ႈၼႃးၵုၼ် | 24 |
| ႁူမ်ႈ | 428 |
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေးၶဝ် လႆႈယင်ႉလိုဝ်ႈပိုင်ႈႁူမ်ႈယူႇသဝ်းတီႈ ထုင်ႉၼမ်ႉမ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းဝူင်ႈၼိုင်ႈတေႃႇ ထိုင်ဝၼ်းထိ 6/11/2023 သေ ပဵၵ်ႉသမ်ႉတိုၵ်ႉလွမ်ၵူဝ်ပၢင်ဢၼ်ၸၢင်ႈသိုပ်ႇ ပဵၼ်ၼၼ်ႉယူႇသေတႃႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇ မိူဝ်းပၢတ်ႇၶဝ်ႈ/ဢဝ်ၶဝ်ႈႁႆႈၼႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 21-22/11/2023 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈၼမ်ႉပွင်ႈထႅင်ႈ လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 291 ၸင်ႇဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်ယိုဝ်းလူင်ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 80 လႆႈပၢႆႈၵႂႃႇပိုင်ႈႁူမ်ႈယူႇသဝ်းပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း တီႈၼမ်ႉမထႅင်ႈ။
တွင်ႈထၢမ်
ၸၢႆးႁေႃသႅင် +66 99 246 5673/ +66 94 728 6696 Signal (Shan, English)
ယိင်းလႅင်းႁၢၼ် +66 99 289 6080 Signal (Burmese)
ၸၼ်ဢဝ်ၾၢႆႇ PDF >>>