SHRF

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 29/9/2021 ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝ UWSA ၶဝ်တီႇၽဵဝ်ႈ သူၼ် တူၼ်ႈမႆႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တႃႇႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်း သၢင်ႈႁူင်း ၵၢၼ် ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 6/9/2021 မႃးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊႁူင်ႊပင်ႊ ၶွင်သိုၵ်းဝ UWSA 60 ၵေႃႉ ပၢႆ မႃးတီႇ ၽဵဝ်ႈတႅပ်းမႆႉ တီႈလိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 10 ဢေႊၵႃႊ ပိူဝ်ႈတႃႇတႄႇၶိုင်သၢင်ႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၼိူဝ်...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ပီၵေႃးၸႃႇ 1382၊ လိူၼ်သီႇလွင်ႈ 5 ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းၽတ်း၊ ပီတႆး 2115 ၼီႈ ဝၼ်းထိ 1/4/2021 ၶွမ်ႊပၼီႊမိူင်းဢွတ်ႊသတြေးယႃႊသိုပ်ႇၸၢမ်းၶုတ်းၶူၼ်ႉႁႃၶမ်း ပိုၼ်ႉတီႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 8/3/2021 ဝၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူတ်ႈလႆၼွင်းယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉလၢႆးႁုၵ်းႁၢႆႉၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၵူၼ်း မိူင်းၸိူဝ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ (ဢၢမ်းၼၢတ်ႈ) ၸိုင်ႈမိူင်း ၼၼ်ႉၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈၶွမ်ႊပၼီႊ Australian-led Access Resources Asia (ARA) မိူင်းဢွတ်ႊသတြေး ယႃႊၶဝ်ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈမၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇပိူဝ်ႈသိုပ်ႇၶူၼ်ႉႁႃ ၶမ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉ တီႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်။ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ် ARA ၶဝ်တႄႇၶူၼ်ႉႁႃၼၼ်ႉတၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 547 ၵီႊလူဝ်ႊမႄႊတိူဝ်ႊသီႇၼႃႈၽဵင်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉ...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 25/2/2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်ၶဝ် မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 19 လႄႈ 23/2/2021 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢႆလၢႆႁဵင်ၼႂ်းသီႇၸႄႈဝဵင်းၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇႁႂ်ႈဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်လွင်ႈၶဝ်ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ/ဢၢမ်းၼၢတ်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 1/2/2021 ၼၼ်ႉ။ ပၢင်ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၸတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 19/2/2021 ႁဵတ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း မိူင်း သၢတ်ႇ၊မိူင်းတူၼ်လႄႈမိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊တဵၵ်းၸႂ်ႉပီႈၼွင်ႉလႃးႁူႇ၊ဢႃႇၶႃႇလႄႈတႆးယိပ်းတင်းတုင်း/ ၸွမ် ပိဝ် မၢၼ်ႈ၊ၶႅပ်းႁၢင်ႈၸွမ်သိုၵ်းလူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉသေဢွၵ်ႇၼႄၵၢင် ၸႂ်ပႆၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်း လႄႈႁႂ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ႁွင်ႉ သႅၼ်ႇဝႃႈ “တႃႇႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်သဝ်းလႄႈမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ..... ပဵၼ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းႁဝ်း” တႃႇဢဝ် ၽွၼ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသႂ်ဢွၵ်ႇၼႄ ..... ပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဝ်း” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယင်းလႆႈထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင်ႁႂ်ႈႁွင်ႉသႅၼ်ႇဝႃႈ “ပိူဝ်ႈတႃႇမႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသႃႇသၼႃႇ” ဢၼ်ပဵၼ်ၶေႃႈႁိၵ်ႈႁွင်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းပုတ်ႉဢၼ်မီးပၢႆဝူၼ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉပဵၵ်ႉ သမ်ႉဝႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉလႃးႁူႇလႄႈဢႃႇၶႃႇၸိူဝ်းၼပ်ႉယမ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ ဢၼ်မၼ်းၵုမ်းၵမ်ၼႂ်းဝဵင်းလႂ်ဝဵင်းၼၼ်ႉတဵၵ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႄ ၵၢင်ၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်ၶဝ်။ ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ၵႂႃႇၶွၼ်ႈ တုမ် ၵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းယၢမ်း 9 မူင်းၵၢင်ၼႂ်...

  ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 19/10/2020 သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈ/ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ ၶႃၸႂ်၊ တိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈသွၵ်ႈတဝ်ႁိူၼ်းယေး ၽွင်းပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ယႂ်ႇ တေႃႇ RCSS/SSA ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵျွၵ်းမႄးပွတ်းၸၢၼ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 30/9/2020 မႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတေႃႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA တၢင်းလိၼ် လႄႈ တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵျွၵ်းမႄးပွတ်းၸၢၼ်း၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ပႃးၸဵမ် လွင်ႈယိုဝ်းၵွင်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ ၶႃၸႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ တိမတ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႄႈ...

NEW BURMA ARMY DEPLOYMENT IN EASTERN MONG HSAT THREATENS IDPS June 30, 2020 In June 2020, Over 800 Burma Army troops have been deployed to eastern...

Update by the Shan Human Rights Foundation April 13, 2020 Headman and his son arrested, forced to guide Burma Army in Mong Ton, eastern Shan State On...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 27/3/2020 သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ သွၵ်ႈတဝ်ၶူဝ်းႁိူၼ်း၊ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်းလၢႆၵူၼ်းမိူင်း ၽွင်းပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းယႂ်ႇတေႃႇ RCSS/ SSA ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼႂ်းမိူင်းၵိုင် တင်ႈတႄႇဝၼ်းထိ 27/2/2020 မႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဝ်ႈတပ်ႉၵွင် မွၵ်ႈ 1500 ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းၵိုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၵၢင် ပိူဝ်ႈ တႃႇႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉလွႆသုင် ၶွင်ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ် မၢၵ်ႇ လူင်၊ ဢဝ်ၵွင်ႈယိုဝ်းၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 800 လႆႈပၢႆႈႁိူၼ်းယေး၊...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၽၢႆၼမ်ႉတူႈ/သီႇပေႃႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇမႄႈၼမ်ႉၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈၽၢႆၼမ်ႉတူႈ/သီႇပေႃႉၼၼ်ႉပိူင်းၼႄလွင်ႈႁိပ်ႈလူဝ်ႇၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝၼ်းထိ 14/3/2020 ဢၼ်လူင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဢမ်ႇဢဝ်လိူင်ႈလၢဝ်းသင်ၸွမ်းလွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈဢွင်ႈတီႈၵၢၼ်သၢင်ႈ ၽၢႆၼမ်ႉတူႈ (သီႇပေႃႉ) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉပိူင်းၼႄလွင်ႈလူဝ်ႇလႆႈႁိပ်ႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ် သၢင်ႈ ၽၢႆတေႃႇပေႃးမီးပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်းၾႅတ်ႊၻိူဝ်ႊရိူဝ်ႊမႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈမီး ၶႂၢင်ႉႁူမ်ႈ ၵႅတ်ႇၵင်ႈၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝႁင်းၶဝ်လႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇသၢင်ႈၽၢႆၼမ်ႉတူႈၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈႁႅင်းၾႆး 210 မေႊၵႃႊဝတ်ႊယူႇတၢင်းႁွင်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉမွၵ်ႈ 25 ၵီႊလူဝ်ႊမေႊတိူဝ်ႊ။ၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်ၶိုင်သၢင်ႈၽၢႆၼႆႉပဵၼ် Current Energy Hydropower Co. Ltd. (NCEH) ဢၼ်ပၵ်းလုမ်းဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) မိူဝ်ႈပီ 2013။ ၶွမ်ႊပၼီႊ NCEH ၼႆႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်း MOU ၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတႃႇၶူင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ၊ၵူၺ်းၵႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်တိုၵ်ႉႁဵတ်း ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတေသၢင်ႈလႆႈဢမ်ႇသၢင်ႈလႆႈသေတိုၵ်ႉထတ်းတူၺ်းၶိုၼ်း။ၶွမ်ႊပၼီႊ NCEH ၼႆႉပႆႇလႆႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ထတ်းသၢင်ႈလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသၽႃဝလႄႈလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း (EIA/SIA) ဢၼ်ၸမ်ပဵၼ်တႃႇၶူင်း ၵၢၼ်သေတႃႇႁႂ်ႈပၵ်းပိူင်ၽၢႆႇထိင်းသိမ်းၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်ယိုၼ်ႁပ်ႉႁွင်းပၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။သင်ဝႃႈၶူင်း ၵၢၼ် ဢၼ်ၼႆႉပႆႇလႆႈႁပ်ႉႁွင်းဝႃႈႁဵတ်းလႆႈယဝ်ႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် (ၶဝ်ႈတြႃး)ၸိုင်ၶွမ်ႊပၼီႊ NCEH ၼႆႉတိုၼ်းဢမ်ႇမီး ၶႂၢင်ႉ တႃႇတေတႄႇၵေႃႇသၢင်ႈသင်တႃႇၶူင်းၵၢၼ်လႃးလႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈတင်ႈတႄႇပီ 2017 မႃးၶွမ်ႊပၼီႊ NCEH ၼႆႉလူင်းတီႈတီႇၽဵဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈယႃႉထိူၼ်ႇၶိူဝ်းပႃႇမႆႉဢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေႁဵတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈၵႂႃႇၸူးဢွင်ႈတီႈတေသၢင်ႈၽၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈၵေႃႇသၢင်ႈပိုၼ်ႉ/ၸၼ်ႉထၢပ်ႈတီႈယူႇ တီႈသဝ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ၶူဝ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈသႂ်ႇဝႆႉ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉသေဢဝ်ပုၼ်တႄႇႁၢၵ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၸွမ်းၸဵင်ႇၾင်ႇမႄႈၼမ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 24/2/2020 ၼၼ်ႉၼၢင်းၶမ်းဢေးတႅၼ်းၽွင်းၼမ်ႉတူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ထိုင်တီႈလုမ်းႁွင်ႈၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းၶွမ်ႊပၼီႊ NCEH ဢၼ် လႆႈပူၼ်ႉပႅၼ်ပၵ်းပိူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။မၼ်းၼၢင်းယင်းလုၵ်ႉတွင်ႈထၢမ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ...

ၶေႃႈပိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်းၵုၼ်ႁဵင် ဝၼ်းထိ 5/3/2020 ၵူၼ်းမိူင်းၸေႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ဢွၼ်ၵၼ်ယွၼ်းသူးပၼ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းလႄႈထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်း မိူဝ်ႈၼႆႉၵူၼ်းမိူင်းၵႃလီႉ-ၵုၼ်ႁဵင်ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းပၢင်ယွၼ်းသူးတီႈၾင်ႇၼမ်ႉၶူင်းယွၼ်းသူးႁႂ်ႈမႄႈၼမ်ႉၶူင်းလႆလူင်းဢမ်ႇထၢတ်ႇသေသိုပ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵုသူဝ်ႇတၢင်းလီတီႈထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်း (ႁူဝ်လိင်း) ႁႂ်ႈယူႇၵိုၵ်းပိုၼ်းႁိုင်ယၢဝ်းၶၢဝ်းၵႆ။ ၼႆႉပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇၶုၵ်းထူပ်းဝၼ်းႁၵ်ႉသႃမႄႈၼမ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်တူၵ်း မႅၼ်ႈၺႃးၼႂ်းဝၼ်းထိ 14 လိူၼ် မၢတ်ႉၶျ် ၵူႈပီ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉတေဢွၼ်ၵၼ်ၶီႇႁိူဝ်း ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇဝႆႈထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်း (ႁူဝ်လိင်း) ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီၵေႃး ၸႃႇ 666 ႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး 700 ပီပၢႆသေမီးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ယွၼ်ႉဢူငဝ်းဢၼ်ပိုတ်ႇ/ဢိုတ်းၽၵ်းတူႁင်းၵူၺ်းၼႂ်း ဝၼ်းလိူၼ်သီႇမူၼ်းၸွမ်းၾိင်ႈထုင်းလၢႆးၼပ်ႉပီလိူၼ်ဝၼ်းတႆးဢၼ်တူၵ်းမႅၼ်ႈၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် (လိူၼ်လုမ်ႈ ၾႃႉ/ၵလႃး) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၸိူဝ်းၶဝ် တေ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵုသူဝ်ႇတၢင်းလီတီႈထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်းသေယွၼ်းသူးဝႆႈသႃႁႂ်ႈထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်းသိုပ်ႇမီးယူႇၵိုၵ်းပိုၼ်း ႁိုင်ႁိုင် ၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်သေ တေၸႅၵ်ႇပႃးဝႂ်ပိဝ်တီႈၵူၼ်း ၽူႈၸိူဝ်း မႃးႁဵတ်းၵုသူဝ်ႇတၢင်းလီဢၼ် လုၵ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးမႃး ၵူႈပွတ်းၵူႈတွၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လၢႆလၢႆပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်ပႃးၸဵမ်ၵုၼ်ဢွၼ်ႇၵုၼ်ဢိတ်းၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉပၢင် ဢၼ်မီးႁဵင်ၵုၼ် ၶိုၼ်းတၢင်ႇ...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 24/2/2020 သိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းတဵင်ၸႂ်ႉႁႅင်းလၢႆၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼပ်ႉပၢၵ်ႇ တႃႇသၢင်ႈ တပ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်လၢႆးတိုၵ်းမႂ်ႇတၢင်းၸဵင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈႁိမ်းမႄႈၼမ်ႉၶူင်း တင်ႈတႄႇလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2019 မႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၶၢၼ်းႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 11 ဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်း ၵႅတ်ႈၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ တေႃႉမႆႉတေႃႉၵႂႃႇပၼ်ၶဝ်ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈတပ်ႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်လၢႆးတိုၵ်းမႂ်ႇ (တပ်ႉပျူႇႁႃႇ) လႄႈ ႁုပ်ႈသိမ်း ဢဝ်ပႃးတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁိူၼ်းလႂ်ၼိုင်ႈၵေႃႉၼႂ်းႁူဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းၸမ်မွၵ်ႈ 500 ပၢၵ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်းလၢႆ၊ၵႂႃႇတႅပ်းမႆႉသေတေႃႉသူင်ႇပၼ်တီႈတပ်ႉၶဝ်ၼိုင်ႈလိူၼ်မွၵ်ႈ 6 ဝၼ်းပႃးၸဵမ် တဵၵ်းၶၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွမ်ႉႁူဝ်ႉတပ်ႉပၼ်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသိမ်ႊပိူဝ်ႊ 2019 ၼၼ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတဵၵ်းၶၢၼ်းၸႂ်ႉႁႅင်းလၢႆတီႇၽဵဝ်ႈတီႈလိၼ် 4 ဝၼ်းသၢင်ႈတပ်ႉပျီႇတုၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပၢင်ႇ ဢၼ်မီးႁိမ်းတပ်ႉမႂ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ တပ်ႉမႂ်ႇၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉမီးၼိူဝ်ၵွင်းလွႆၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈႁၢင်ႇၵႆဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမွၵ်ႈ 60 ၵီႊ လူဝ်ႊ မေႊတိူဝ်ႊၸမ်ႁိမ်းမႄႈၼမ်ႉၶူင်းလႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမီးမွၵ်ႈ 300-400 ပၢၵ်ႇ၊ယူႇပႃႈတႂ်ႈတပ်ႉငဝ်ႈငုၼ်း ၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းမၢႆ 10 (MOC10)၊သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းပဵၼ် တပ်ႉၶမရ 362၊ 365 လႄႈ 366 ၼႆႉမီး လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတပ်ႉၵၼ်သေမၢင်ပွၵ်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် (တပ်ႉမ) 11 လႄႈ 88 ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈတူင်ႉၼိုင်ပႃး။ တပ်ႉမႂ်ႇၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉလႅပ်ႈမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈႁႅင်းၵႅၼ်ႇၶႅင်တႃႇႁႄႉၵင်ႈတတ်းတၢင်းၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇဢၼ်ၵႆႉၽႅတ်ႈတၢင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉသေၶဝ်ႈတိုၵ်းၼႂ်းႁိမ်းႁွမ်းလႃႈသဵဝ်ႈမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2019 ၼၼ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃႉၶၢႆၸူးလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆး-မိူင်းၶႄႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းမူႇၸေႈ-လႃႈသဵဝ်ႈ-တႃႈလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးတင်းသဵၼ်ႈတၢင်း သႅၼ်ဝီ-ၵုၼ်လူင်- ၼမ်ႉၽႃႈ(ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ)။ တပ်ႉၼႆႉတႃႇၸွႆႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸွမ်းလွႆဢၼ်မီးတၢင်းတူၵ်းၾင်ႇၶူင်းတွၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉတပ်ႉၼႆႉယင်းတေ ၸၢင်ႈပိုတ်ႇတၢင်းပၼ်တႃႇသၢင်ႈၽၢႆၵုၼ်လူင်လႄႈၼွင်ၾႃဢၼ်တေသၢင်ႈၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်းၼၼ်ႉသေတေဢဝ်ႁႅင်းၾႆးသူင်ႇဢွၵ်ႇပၼ်မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈ။ လွင်ႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်းလၢႆၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇၵွတ်ႇၵႆႇတူၺ်းလၢႆ ၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆၼၼ်ႉတိုၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင်၊မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပႆႇႁိုင်ၼႆႉၵေႃႈ...