SHRF

ဝၼ်းထိ 08/09/2016 ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးမၢႆ 6/2016 သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးတီႈလွႆလမ်ႇလွင်ႈ၊သူၼ်းၾႆးပၢင်တိုၵ်းလူင်သေ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁၢမ်းႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးတွၼ်ႈၵၢင် ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ တႆးတီႈလွႆလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၵၢၼ်သိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်တပ်ႉပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 100 လႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈႁိူၼ်းယေး၊သူၼ်းၾႆးႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းမႂ်ႇၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၼီပၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 28/08/2016 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတိုၵ်းယိုဝ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ တႆးတီႈလွႆၸေးလွႆသုင်လုၵ်ႈၼိုင်ႈဢၼ်ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၵုမ်းၵမ်၊ၼႃႈ တီႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးတီႈၼႆႈၼႆႉယူႇၼႂ်းတွၼ်ႈတၢင်းတူၵ်းၶူင်းသေၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UWSA ၵုမ်းၵမ်လႄႈပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ။လွင်ႈပိုတ်ႇၼႃႈ သိုၵ်းပိုတ်းယိုဝ်းတီႈလွႆၼႆႉမိူၼ်တင်းဝႃႈ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၼႃႈတီႈသေမိူၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်သေႇ ယူင်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်း။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉတိုၼ်းၽႅၼ်ဝႆႉဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ။သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၼႃႈဝၼ်းဢၼ်တေပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၶိုၼ်ႈမိူဝ်းတူၺ်းၼိူဝ်လွႆၼႆယဝ်ႉ။မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 28/08/2016 ၶၢဝ်းယၢမ်း 04:15 ဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶမယတပ်ႉ 523 တၢင်ႉယၢၼ်း၊ၶလယတပ်ႉ 33 မိူင်းၵၢဝ်လႄႈပျီႇတုၸိတ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ75 ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၼိူဝ်လွႆဢၼ်ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးပၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၽွင်းၶဝ် တိုၵ်ႉၶိုၼ်ႈလွႆယူႇၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶမယတပ်ႉ 147 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတၢင်းတႂ်ႈတိၼ်လွႆသမ်ႉဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်မွၵ်ႈ 20 လုၵ်ႈယိုဝ်းၶိုၼ်ႈၸူးတပ်ႉပၢင်သဝ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးယူႇယဝ်ႉ။ ၶိုၼ်းၼၼ်ႉပဵၵ်ႉသမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈထုၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလိုပ်ႈယိုဝ်းထွႆပွၵ်ႈၶိုၼ်းသေတၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးယွၼ်ႉၵူဝ်မၢၵ်ႇလူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶူဝ်တုမ်းလႄႈႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈလွႆလႅမ်ၸိူဝ်းပဵၼ်တႆးလႄႈလီးသေႃးၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ၼၢင်းယိင်းလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇမွၵ်ႈ 100 လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးၵႂႃႇပိုင်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵၢဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းလီးသေႃးတႄႉတင်ႈပၢင်သဝ်းၶဝ်ၸွမ်းသႅင်ႇၸွမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင်ပိူၼ်ႈဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်းၵၢတ်ႇမိူင်းၵၢဝ်သေၸိူဝ်းပဵၼ်တႆးတႄႉပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်းပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း။ၸိူဝ်း ၶဝ်ယင်ႉလိုဝ်ႈသဝ်းယူႇဝႆႉတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝၼ်းတေႃႇငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းပေႃးယဵၼ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလွမ်ၵူဝ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းယႂ်ႇလူင်လေႃႇတိုၵ်းမိူၼ်မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2013 ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉယူႇ။ၽွင်းၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၽိူမ်ႉထႅမ်ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းႁၢဝ်ႉႁႅင်း၊တဵၵ်းဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းႁူဝ်ႉၶႄတူဝ်ၶဝ်လႄႈဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်းၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း 2,000 ပၢႆၸိူဝ်းပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း (ပလွင်ႈ/ လွႆ)၊တႆးလႄႈဝၸိူဝ်းၼႆႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၵႂႃႇပိုင်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ (ၶဝ်ႈတူၺ်းလႆႈတီႈၼႆႈhttp://www.shanhumanrights.org/index.php?option=com_content&view=article&id=171:august-2009&catid=35:2009&Itemid=77). တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇၽိူမ်ႉထႅမ်ဢဵၼ်ႁႅင်း သိုၵ်းမၼ်း သိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈသိုၵ်းမၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼႆႉ 1,000 ပၢႆသေတင်ႈတပ်ႉမႂ်ႇဝႆႉၸွမ်းတိၼ်လွႆၸေး 15 တပ်ႉလႄႈၼႂ်းပီၼႆႉမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိသင်ႇႁႂ်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉ သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ထွၼ်တပ်ႉဢွၵ်ႇတီႈလွႆၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၽၢႆၼွင်ၾႃၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈၶိုင်သၢင်ႈၵႂႃႇၵႃႈၼႆႈ ယူႇတၢင်းႁွင်ႇတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းပဵၵ်ႉသမ်ႉသိုၵ်းတႆးလႄႈပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႆးဢိၵ်ႇတင်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်SNLD ဢၼ်ပႄႉလိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2015 သေလႆႈတီႈၼင်ႈတႃႇၼႂ်းသၽႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉၵမ်ႈၼမ်ၼၼ်ႉ သၢၼ်ၶတ်းယူႇသေတႃႉ။ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၽၢႆၼွင်...

လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽၢႆၼွင်ၽႃၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်း ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆးဝၼ်းထိ 23/08/2016 ၶေႃႈမုၼ်းပိုၼ်းပိူင်ႈလင်ၽၢႆၼွင်ၽႃ ဢွင်ႈတီႈ- ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းၼႂ်းၵႄႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈႁူဝ်ပၢင်ႇၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တၢင်းသုင်- 90မဵတ်ႊ ႁႅင်းၾႆး- 1,200 မီႊၵႃႊဝတ်ႊ (တႃႇ 90% တေသူင်ႇဢွၵ်ႇၸူးမိူင်းၶႄႇ) သႅၼ်းဢၢင်ႇၵဵပ်းၼမ်ႉ-31.28 ၵီႊလူဝ်ႊမဵတ်ႊ (တၢင်းယၢဝ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉယိုင်ႈ 110 ၵီႊလူဝ်ႊမဵတ်ႊ) ၶွမ်ႊပၼီႊၸိူဝ်းႁူမ်ႈပုၼ်ႈ- Hydrochina Corporation (China – state-owned) ႁႆႊတရူဝ်ႊၶျႆႊၼႃႊၶူဝ်ႊပေႃႊရေႊသျိၼ်ႊ (လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်) International Group of Entrepreneurs (Burma) ၸုမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း (မၢၼ်ႈ) လူင်းလႆၢးမိုဝ်းMOU- လိူၼ်ၻီႊသိမ်ႊပိူဝ်ႊ 2009 (ၼႂ်းပၢၼ် လီႊၸိၼ်ႊပိၼ်ႊတေပဵၼ်မႃးၸွမ်ၸိုင်ႈၶႄႇ) လူင်းလၢႆးမိုဝ်း MOA- လိူၼ်မၢတ်ႉၶ်ျ 2014 လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃဝ(ESIA) တႄႉၶွမ်ႊပၼီႊ SMEC မိူင်းဢေႃႊသ်တြေးရီႊယႃႊတိုၵ်ႉလူင်းႁဵတ်းသၢင်ႈသေတေယဝ်ႉတူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2016။ လွင်ႈမႆႈၸႂ်ယႂ်ႇလူင်ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽၢႆၼွင်ၽႃႁဝ်းၶႃႈတိုၼ်းသၢၼ်ၶတ်းၽႆၢၵူႈဢၼ်ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းဢၼ်လႆလူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းသေပဵၼ်သဵၼ်ႈလိူတ်ႈလူင်ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈပွတ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။လွင်ႈတေဢဝ်သင်မႃးတတ်းႁႄႉႁၢမ်ႈဢူတ်ႇၵဵၼ်ၼမ်ႉယႂ်ႇလူင်မၼ်းဢၼ်လႆလူင်းၼၼ်ႉတိုၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်းၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃဝလႄႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းယႂ်ႇလူင်လၢင်ဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၵမ်ႈၼမ်တႄႉတေလၢတ်ႈဝႃႈၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉမီးတၢင်းပႆၢၸိုင်ႈမိူင်းပုၼ်ႉသေၽႆၢတေဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင်ၵႃႈႁိုဝ်ၼႆၵၼ်ယူႇ။ပိူင်လူင်မၼ်းၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉမီးယူႇတီႈ”လိုၵ်ႉၵႆ”ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၸိုင်ႈတႆးၼႆၵူၼ်းမိူင်းယင်းဢမ်ႇပေႃးႁူႉထိုင်။ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈသပ်းၸႅင်ႈၼႄလွင်ႈမႆႈဢူၵ်းမႆႈၸႂ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽၢႆၼွင်ၽႃၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ- သူၼ်းၾႆးပၢင်တိုၵ်း ၽၢႆၼွင်ၽႃၼႆႉမီးယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်။ဢွင်ႈတီႈၽၢႆၼႃႈတၢင်းတူၵ်းလႄႈပိုၼ်ႉတီႈၶူင်းၵၢၼ်ဢၢင်ႇၵဵပ်းၼမ်ႉ၊သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈပျီႇတုၸိတ်ႉမၼ်းပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတိုၵ်းတေႃးၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇပႃးၸဵမ်ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင်လွတ်ႈလႅဝ်း KIA တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ၸိူဝ်းၼႆႉပိူဝ်ႈတႃႇၵုမ်းၵမ်ပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်လႄႈၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၸုမ်းၸိူဝ်းၼႆႉတိုၼ်းပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/10/2015 ၼၼ်ႉသင်။ ပိုၼ်ႉတီႈသၢင်ႈၽၢႆၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇတေႃႇၸူးပိုၼ်ႉတီႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UWSA ဢၼ်မီးႁႅင်းသိုၵ်းယႂ်ႇလူင်ၵုမ်းၵမ်သေၸုမ်းၼႆႉၵေႃႈဢမ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA။ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႃႈလိၼ်ၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်မႃးၼႆႉတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UWSA လႄႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈယၢမ်ႈမီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်ၵွပ်ႈဝႃႈပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်သိုၵ်းဝၵုမ်းၵမ်သေပၼ်ပဵၼ်ၼႃႈတီႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝတၢမ်ၼႂ်းပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉဢမ်ႇမီးၼမ်။သိုၵ်းမၢၼ်ႈယၢမ်ႈၸိသင်ႇႁႂ်ႈသိုၵ်းဝ UWSA ၶဝ်ထွၼ်တပ်ႉထွၼ်သိုၵ်းၶဝ်ၸိူဝ်းမီး တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆးယူႇ၊ၵူၺ်းၵႃႈသိုၵ်းဝ UWSA ဢမ်ႇယွမ်းလႄႈယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတင်း သွင်ၾႆၢႇ မီးၵၢၼ်တင်ႈတပ်ႉတေႃႇၵၼ်သေယင်းထိုင်မီးၵၢၼ်တွၵ်ႉတႅၵ်ႉၵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် ၵျုၼ်ႊ 2015။ သင်ဝႃႈၽၢႆၼွင်ၽႃတႄႇသၢင်ႈယဝ်ႉၼႆၸိုင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၼ်းတေၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပိူဝ်ႈတႃႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဢွင်ႈတီႈသၢင်ႈၽၢႆလႄႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ။လွင်ႈၼႆႉတိုၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၼ်း တေသိုပ်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈၸွႆႈထႅမ်ၸုမ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉလွင်ႈဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇမၢၼ်ႈယူႇတီႈၾၢႆႇလဵဝ်သေတႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇသိုပ်ႇၶိုင်သၢင်ႈၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းဢိၵ်ႇပႃးၽၢႆၼွင်ၽႃပဵၵ်ႉသမ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸွမ်းသၢပ်ႇမႄႈၼမ်ႉၶူင်းဢွၼ်ၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းယူႇၵေႃႈယဝ်ႉၼၼ်ႉတိုၼ်းပဵၼ်လွင်ႈၶတ်းၶႂၢင်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ဢၼ်မီးတေႃႇလွင်ႈငမ်း...

ဝၼ်းထိ17/08/2016လိၵ်ႈၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး 26 ယိုၼ်ႈထိုင်ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇႁႂ်ႈယႃႉပႅတ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းထိုင်- ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ႁဝ်းၶႃႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈပိုတ်ႇတၢင်းမႆႈဢူၵ်းမႆႈၸႂ်လူင်ႁဝ်းၶႃႈထိုင်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸဝ်ႈဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်း ထိ 12/08/2016 ၼၼ်ႉဝႃႈတေသိုပ်ႇၶိုင်သၢင်ႈၽၢႆၾႆးၾႃႉႁႅင်းၼမ်ႉၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းၵွပ်ႈဝႃႈပဵၼ်တၢင်းလိူၵ်ႈ လီ သုတ်းပိူဝ်ႈတႃႇၽိူမ်ႉထႅမ်ပၼ်လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူဝ်ႇႁႅင်းၾႆးၾႃႉၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉပဵၼ်သၢႆလိူတ်ႈလမ်ႇလွင်ႈယႂ်ႇလူင်တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်း(ၸၢဝ်းၶိူဝ်း)ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈပွတ်းဢွၵ်ႇ၊မိူင်းထႆးလႄႈမိူင်းၶႄႇတႄႉတေဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈယွၼ်ႉဢူတ်ႇၵဵၼ်ၼမ်ႉတေ လေႃႇလိုင်ႈယိုင်ႈၼွင်းသႂ်ႇၼၼ်ႉသင်။ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉၵူၼ်းမိူင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး၊ယၢင်းလႅင်၊ယၢင်း ၽိူၵ်ႇလႄႈမွၼ်းဢိၵ်ႇတင်းပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈလၢႆပွတ်းလၢႆတွၼ်ႈလႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁိမ်းႁွမ်းၵူႈတီႈတီႈ သိုပ်ႇသၢၼ်ၶတ်းယူႇဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈတူၵ်ႇၸဝ်ႈဝႃႈမႄႈၼမ်ႉၶူင်းၼႆႉယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသုၵ်ႉယုင်ႈယၢင်ႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီ၊ပဵၼ် တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈတပ်ႉသေသိုပ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်တဵၵ်းတဵင်ႁဵတ်းႁၢႆႉမိူၵ်ႈလိူင်းတေႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိူဝ်ႈ တႃႇ ၵုမ်းၵမ်ဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈလႄႈၶူဝ်းၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃဝၼၼ်ႉယဝ်ႉ။သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈတေသိုပ်ႇပၼ်ႁႅင်းႁဵတ်းသၢင်ႈၽၢႆ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁူမ်ၸူမ်းတွၼ်ႈၼႆႉယူႇၸိုင်မိူၼ်တင်းပၼ်ႁႅင်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသိုပ်ႇၽိုတ်ႉဢဝ်တီႈယူႇ၊ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတၢင်းႁႆၢႉမိူၵ်ႈလိူင်းတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈတေသိုပ်ႇမီးၵႂႃႇယူႇဢမ်ႇသုတ်းဢမ်ႇဝႆၢး ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ လွင်ႈယူႇတီႈၾၢႆႇလဵဝ်သေတႅပ်းတတ်းတႃႇသိုပ်ႇသၢင်ႈၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းၼႃႈပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻိူဝ်ႊရိူဝ်ႊတေတႄႇၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈလူတ်းယွၼ်ႇဝႆႉမဝ်ပႅတ်ႈသုၼ်ႇတႅပ်းတတ်းၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်း (ၸၢဝ်းၶိူဝ်း) ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်ၽူႈႁူမ်ႈတႅပ်းတတ်းၼိူဝ်ၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃဝဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ယူႇသဝ်းသေပဵၼ်လွင်ႈၸီႉၸႅင်ႈၼႄဝႃႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းတေႃႇၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ဢၼ်ၼႆႉၸင်ႇႁႃယင်ႇၶဝ်ႈမႃးလၢႆဝူင်ႈၵွၼ်ႇၼႃႈတေဝၢင်းၽႅၼ်တႃႇ “ပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ပီ ပၢင်လူင်” ၼႆႉၵူၺ်းသမ်ႉပေႃးပိုတ်ႇၾႆးၶဵဝ်ပၼ်တႃႇ သၢင်ႈၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းယဝ်ႉလႄႈပဵၼ်တီႈလီၼၵ်းၸႂ်ၸွမ်းလူင်လၢင်တေႉတေႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈၸီႉၸမ်ႈၼႄလွင်ႈႁႅင်းၾႆးၾႃႉၵမ်ႈၼမ်ဢၼ်တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇတီႈၽၢႆၼမ်ႉၶူင်းၸိူဝ်းၼႆႉတေ သူင်ႇဢွၵ်ႇပၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် လွင်ႈဝႃႈတေသၢင်ႈၽၢႆပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးလႆႈ ၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉၼႆၼၼ်ႉတိုၼ်းပဵၼ်လွင်ႈၽိတ်းၾူၼ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းႁႅင်းၾႆးၾႃႉမွၵ်ႈ 90% ဢၼ် တေ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇတီႈၽၢႆၵုၼ်လူင် 1,400...

ၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးမၢႆ 5/2016ဝၼ်းထိ 02/08/2016ၶႃႈႁႅမ်တႃႇထၢၼ်ႇ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်း၊ပေႃႉထုပ်ႉလႄႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းပိူဝ်ႈတႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈထၢင်ထၢင်ႇတီႈၼမ်ႉမၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 2016 သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလူၼ်ႉလိူဝ်တေႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢိၵ်ႇတင်းတိၺွပ်း၊ပေႃႉထုပ်ႉလႄႈၶႃႈႁႅမ်ၽွင်းၶဝ်ပိုတ်ႇ ၼႃႈသိုၵ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉမ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 18/05/2016။ၵၢၼ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းယႂ်ႇၵမ်းၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း 500 ပၢႆၸိူဝ်းလုၵ်ႉမႃးတီႈတပ်ႉၶလယ 41 လႃႈသဵဝ်ႈ၊ၶမယ 523 တၢင်ႉယၢၼ်း၊ၶလယ 67 မိူင်းယႆလႄႈၶမယ 291 ၼမ်ႉပွင်ႈႁူမ်ႈတင်းပျီႇတုၸိတ်ႉ (မၢၼ်ႊပၢင်ႇလႄႈပျီႇတုၸိတ်ႉလႃး ႁူႇ) ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသေၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းပႃးၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းမႅင်းမီႈၸိူဝ်းၼႆႉ။မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 18/05/2016 ၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွင်ၵေႃႉ- ၵူၼ်းၸၢႆးႁူလိုင်ႇလႄႈဢႃႉဢႃယု 34 ၺႃးယိုဝ်း တၢႆၼႂ်းႁႆႈၼႃးမၼ်းလႄႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယု 25 ၵေႃႉတိုၵ်ႉႁေႃႈရူတ်ႊၶိူင်ႈသေၺႃးၸႂ်ႉ ၵိုတ်း ယဝ်ႉဢဝ်မၢၵ်ႇႁိၼ် ပေႃႉထုပ်ႉထိုင်တႆၢ။ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယင်းတိၺွပ်း လႄႈၵုမ်းၶင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈဢႄႇသုတ်းမၼ်းသိပ်းသၢမ်ၵေႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်၊ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးဢွၼ်ႇၸၢႆးဢႃယု 16 ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈၺႃးပေႃႉထုပ်ႉသေတိမတ်ႉ မိူၼ် သတ်း ယဝ်ႉတဵၵ်းၸႂ်ႉႁၢပ်ႇၶျေႃး။ၼႂ်းၼၼ်ႉၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယု 51ပူႇၵႄႇဝၢၼ်ႈလူင်ဢၼ်ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈယႂ်ႇၼႂ်းဢိူင်ႇ ၼမ်ႉမႁၢႆလႆၢဝႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်းပွၵ်ႈၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၵွင်ႈလူင်ယိုဝ်း၊ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႅင်းမီႈယိုဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်းၸွမ်းပိုၼ်ႉ တီႈ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇ သဝ်းသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 1,000 ပၢႆလႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းသေပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ ၵမ်ႈၼမ်ၵႂႃႇသေႃႉႁူမ်ႈၼႂ်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လႄႈလႃႈသဵဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ဝႆၢးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး...

ဝၼ်းထိ 26/5/2026  လိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ဢၼ်ၸုမ်း SN Power မိူင်းၼေႃႊဝူၺ်ႊ ၶဝ် တေသၢင်ႈ ၽၢႆယႄးယႂႃႇတွၼ်ႈၵၢင် ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ ထိုင်- ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၼေႇပျီႇတေႃႇ   မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 30/03/2016 ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈပိုၼ်ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ”လီဢွၼ်ၵႅတ်ႇၶႄမႄႈ ၼမ်ႉတူႈ” သေပိုတ်ႇၶႆႈၼႄလွင်ႈမႆႈဢူၵ်း မႆႈၸႂ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶူင်းၵၢၼ်ၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈသီႇဢၼ် ႁူမ်ႈ တင်းၽၢႆယႄးယႂႃႇတွၼ်ႈၵၢင်...

PDF Files:

PDF Files:

Burmese government troops must withdraw to allow IDPs to return home in central Shan State Shan community groups are calling for pressure on Naypyidaw to...

ၶေႃႈပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး ဝၼ်းထိ 08/12/2015 ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယွင်ႈယေႃးၸဝ်ႈၼႃးၵေႃႉလႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း သဵင်ႈၵၢမ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉ တီႈၶုတ်းၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးလၢႆၸႄႈဝဵင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးမွၵ်ႈ 300 ပၢႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယွင်ႈယေႃးလုင်းသၢမ် ၸဝ်ႈၼႃး ၵေႃႉလႆႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၶုတ်းၶမ်း ၼႂ်းမိူင်းလဵၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ယိုဝ်းသေသဵင်ႈ ၵၢမ်ႇ ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈသွင်လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး။ ပၢင်ယွင်ႈယေႃးၼႆႉ ယူႇတီႈၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိုင်ႈတႆး (Shan State Farmers’ Network)...

International community must break its silence on Naypyidaw’s war crimes in central Shan State Shan community organizations are today holding a press conference in Bangkok...